Erfgoedfestival 'Alles es Just!'

Register van Inspirerende Voorbeelden

Het Schaarbeekse erfgoedfestival 'Alles es Just!' werd in 2019 genomineerd voor het Register van inspirerende voorbeelden voor het borgen van immaterieel erfgoed, en door de minister van Cultuur voor drie jaar op het Register geplaatst. Dit festival is een charmant en laagdrempelig initiatief dat de hele gemeenschap mobiliseert en in contact brengt met het diverse lokale erfgoed. Zo blijft het erfgoed levend, ook voor jongere generaties. Onder meer de schuttersvereniging zag een nieuwe instroom van jonge leden. 

Wat & Hoe

'Alles es Just!' staat in het teken van de Schaarbeekse volksheld Pogge, een volksbemiddelaar die leefde in de negentiende eeuw. Met de slagzin 'Alles es just' trachtte hij op café geschillen tussen mensen op te lossen. In 1875 ontstonden de “Pogge Vrienden" en tot eind jaren tachtig van de vorige eeuw werd elk jaar een kermis gehouden, waarbij het standbeeld van Pogge door de straten van de wijk gedragen werd. 

Sinds 2013 is er nu ook een familiefestival, dat genoemd is naar die beroemde slogan en ieder jaar hulde brengt aan Pogge. Het festival biedt een waaier aan activiteiten rond het artistieke, volksculturele en culinaire erfgoed van de Brusselse gemeente Schaarbeek. Elk jaar staan er, naast de herdenking van volksfiguur Pogge, ook andere lokale erfgoedaspecten op het programma. Een klassieker is intussen de zondagse optocht, aangevoerd door de Schaarbeekse ezels en met het gerestaureerde beeld van Pogge, dat dateert van 1894. De optocht eindigt in het Josafatpark, waar je kunt leren wipschieten of deelnemen aan diverse andere activiteiten, zoals de zeepkistenrace Jenatzy Cup, geleide wandelingen, enz. 

Ondanks de coronacrisis gaat het festival dit jaar onverminderd door, weliswaar in een aangepaste vorm. De optocht krijgt een miniversie onder de titel “de kleinste optocht ter wereld” en de meeste activiteiten vinden plaats in het gemeenschapscentrum De Kriekelaar, waar de sanitaire regels het best gerespecteerd kunnen worden. 

Waarin zit de kracht van uw initiatief? 

Elk jaar put het festival 'Alles es Just!' uit een ander vaatje van het rijke Schaarbeekse of Brusselse erfgoed, dat we telkens op een verfrissend feestelijke manier onder de aandacht brengen. De twee eerste edities (2013, 2014) huisden in het oudste Schaarbeekse volkscafé Aux Trois Rois, waar het Poggebeeld decennialang werd bewaard door Julo, de laatste uitbater. Sinds de afbraak van het café-interieur in 2016 is het een nomadisch festival geworden, dat elk jaar zijn tent opzet op een andere locatie. Het nomadische aspect wordt versterkt door de aanwezigheid van het pop-up café Aux Trois Rois, een monumentale copy-paste van het historische café, waar men een drankje kan nuttigen en concerten kan bijwonen.

Wat is uw gouden raad voor anderen?

Het festival sluit niets of niemand uit. Werkelijk alles is mogelijk, ieder kan er met zijn/haar wildste ideeën terecht. 'Alles es Just!' laat Schaarbekenaren participeren aan een veelzijdig festival door het lokale erfgoed in de kijker te plaatsen, waardoor ze zich ook meer en meer thuis voelen in hun gemeente. Het zet ook in op een actieve en duurzame vrijwilligerswerking.

Onderneemt u nog andere acties waar u trots op bent? Of hebt u plannen voor andere acties waar u naar uitkijkt?

Op 19 juli 2021 zal het exact tweehonderd jaar geleden zijn dat Pogge, of Pierre De Cruyer, in Ternat het levenslicht zag. De tweehonderdste verjaardag van de Schaarbeekse volksheld kunnen we niet ongemerkt laten voorbijgaan. Om dat met de nodige luister te vieren, werd in de zomer een feestcomité opgericht, met de gepaste titel “Comité Pogge 200”. Dat comité beraadt zich over de inhoud en de financiering van dit jubileumjaar. 2021 wordt dus een bruisend jaar, gewijd aan Pogge. Samen met de ezels en de krieken is hij een van de sympathiekste symbolen van Schaarbeek.


Philippe Debroe (Sputnik vzw), organisator van het festival ‘Alles es Just!’


Beeld: Philippe Debroe | Tekening: Pieter Fannes

Meer info: www.allesesjust.be 

Voorbeeldacties: zo geven mensen immaterieel erfgoed toekomst