Herdenking bij het Leieslagmonument in Kuurne
Waar nu het herdenkingsmonument aan de Leie in Kuurne staat, werd tijdens de Tweede Wereldoorlog op 24 en 25 mei 1940, de bijzonderste veldslag van de hele 18-daagse veldtocht tegen de Duitse agressor geleverd. De Duitse troepen vielen op 10 mei 1940 België binnen. Na twee weken werd hun opmars aan de Leie tot staan gebracht. Op het Kuurnsgrondgebied botsten Duitse troepen hier op het 12e Linie-regiment aangevuld met militairen van het regiment "Grenswachters-cyclisten" .
De balans van de beschietingen was verschrikkelijk: 94 huizen volledig vernield, 125 zwaar beschadigd en onbewoonbaar en 200 licht beschadigd. 62 fabrieken werden volledig vernield of zwaar beschadigd. Tijdens deze twee oorlogsdagen sneuvelden op Kuurns grondgebied 106 Belgische militairen, 1 Engelse en (officieel) 45 Duitse militairen die als gesneuveld op het Kuurnse gemeentebestuur werden aangegeven. Van deze laatste waren er intussen al heel veel afgevoerd.
De historici schreven: "Hadden onze soldaten geweten dat ze met twee povere divisies, de mokerslagen van vijf, in zegeroes verkerende, Wehrmacht Divisionnen zouden moeten opvangen, dan was de moed hen zeker in de schoenen gezonken". Een herdenkingsmonument, ons Leiemonument, werd in 1947 opgericht ter herinnering aan de Leieslag en aan de bevelvoerende luitenant-generaal Yvan Gérard.
De herdenking
Op zondag 25 mei 1947 was er voor het eerst een officiële herdenking van de 'Slag aan De Leie'. Het was een aanzet van een traditie die nog steeds in ere wordt gehouden. Elk jaar verenigen de gemeente Kuurne en het Bataljon 12de Linie - Prins Leopold - 13de Linie zich om ‘De Slag aan de Leie’ van 24 mei 1940 te herdenken.
De herdenking kan opgesplitst worden in drie grote onderdelen: een kerkelijke, militaire en burgerlijke dienst. Om 10u start de eucharistieviering in de Sint-Michielskerk. Hier wordt ook een vredesvlam aangestoken. Na de herdenkingsviering in de Sint-Michielskerk volgt een optocht naar het Leiemonument. Het is een jarenlange traditie dat een delegatie, twee pelotons met vaandel, van het Bataljon 12de Linie - Prins Leopold - 13de Linie uit Spa, deelneemt aan deze plechtigheid. Naast deze delegatie, aangevuld met een Koninklijke Militaire Muziekkapel en tal van vaandeldragers, stappen ook kinderen van lokale scholen mee in de optocht. Ze dragen een houten kruis voor elke gesneuvelde Belgische soldaat.
Aan het Leiemonument vindt er vervolgens een bloemenhulde plaats, opgeluisterd door één van de Koninklijke Militaire Muziekkapellen. Sinds kort begeleiden de schoolkinderen de volwassenen bij het neerleggen van de bloemen. Deze plechtigheid vindt plaats in aanwezigheid van tal van hoogwaardigheidsbekleders. Ook de vleugeladjudant van de koning tekent gewoonlijk present.
Tijdens de verdere optocht terug naar het Marktplein in Kuurne, wordt er in de 12e Liniestraat door de schoolgaande jeugd pakkend eer betoond aan de gesneuvelde soldaten van het 12de Linieregiment. Een eerder burgerlijke plechtigheid met de wens voor vrede, sluit de Leieslagherdenking op het Marktplein af.
In 2026, op zondag 24 mei, zal de herdenking voor de 80ste maal plaatvinden. Ook in coronatijd werden coronavrije herdenkingen georganiseerd.
Het gedenkteken
Gedenkteken voor de helden van de Leieslag mei 1940, gesigneerd "D'HEYGHERE, KUURNE". Aan drie zijden omgeven door een taxushaag en aan de straatzijde afgezet door twee convex gebogen hardstenen muurtjes, waarop lantaarns geplaatst zijn. Breukstenen vloer met aan het einde drie treden hardstenen sokkel met gedenksteen, versierd met twee bollen en opzij geflankeerd door een breukstenen muur. Op de sokkel staat een zwaar hardstenen kruis met verdiept paneel met driehoekig afgewerkte top.
Op de voorkant het wapenschild van Kuurne met daaronder een bronzen tekstplaat: "KUURNE AAN DE GLORIERIJKE HELDEN GESNEUVELD OP ZIJN GRONDGEBIED TIJDENS DE SLAG AAN DE LEIE IN MEI 1940".
*Meer info rond de Leieslag en foto’s van de herdenkingen kan je vinden op www.leieslagkuurne.be
