Kostuums maken voor podiumvoorstellingen en evenementen

Kostuums maken een belangrijk deel uit van podiumvoorstellingen (zoals theater) en evenementen (zoals processies). Samen met andere (decor)elementen creëren kostuums een bepaalde sfeer en tonen ze op welke locatie of in welke tijdsperiode het verhaal zich afspeelt. Kostuums zorgen ook voor herkenbaarheid: Welk personage zie je? En welke eigenschappen, zoals sociale klasse, leeftijd of beroep, heeft het personage? Elke voorstelling en evenement heeft zijn eigen verhaal en personages. Kostuums worden op maat daarvan gemaakt.

Informatie
Het maken van kostuums begint met informatieverzameling: Welk personage moet voorgesteld worden? Wat is de sfeer van de voorstelling of het evenement? Wie is de doelgroep? Wordt het kostuum in open lucht of in een theaterzaal gebruikt? Daarnaast is het belangrijk om te weten of het kostuum één of meerdere keren gebruikt zal worden en of het bepaalde eigenschappen moet hebben. Zo kan het zijn dat het kostuum een transformatie moet doorgaan, of moeten sommige acteurs zich heel snel kunnen omkleden.

Op basis van die informatie wordt een schets gemaakt en worden stoffen gekozen. Daarbij kan de ontwerper zich bijvoorbeeld laten inspireren door muziek (die deel uitmaakt van de voorstelling) of door zich in de sfeer van het kostuum te verdiepen. De schets wordt vervolgens omgezet in naaipatronen op ware grootte. En die patronen worden op hun beurt gebruikt om de kostuums te vervaardigen.

Materiaal
Voor het maken van die kostuums is heel wat materiaal nodig. Vroeger werd veel met de hand gedaan, maar tegenwoordig worden verschillende industriële machines gebruikt, zoals overlockmachines, snelstikkers en een machine om ringen in korsetten te maken. Daarnaast beschikt een kostuumatelier over diverse soorten stoffen, stikzijdes, knoppen, vlieseline (tussenvoering ter versteviging van kledij), schoudervullingen ... Ook een goede stofschaar is van belang.

Kennis
Naast materiaal is ook kennis nodig om kostuums te vervaardigen. Zo moet je weten hoe een mouw in elkaar zit en hoe je die in een armsgat zet; hoe je een kostuum verstevigt zodat het er kwalitatief en netjes uitziet; hoe je knoopsgaten maakt en knoppen vastnaait; hoe je ritsen moet inzetten; hoe je gebiesde zakken maakt; en meer.

Laatste stap
Wanneer de kostuums afgewerkt zijn, worden ze opgeperst (opgestreken) en in hoesjes gestoken om te transporteren. In hoeverre er contact is met de opdrachtgever doorheen het proces, hangt af van diens noden. Sommige opdrachtgevers geven de kostuummaker carte blanche, anderen willen regelmatig updates ontvangen. Soms wordt ook gevraagd naar foto’s van het proces om die op sociale media te kunnen delen. Ook nadien is er soms nog contact, bijvoorbeeld wanneer kostuums verschillende keren gebruikt worden en retouches nodig hebben.

Theatrale Elvira
Een Vlaams atelier waar kostuums op maat gemaakt worden, is Theatrale Elvira in Tessenderlo. Daar worden kostuums voor onder andere (variété)theater, showbizz, stoeten en bedrijfsevenementen gemaakt. Elvira Van Bavinckhove ziet dit atelier ook als een plaats om haar kennis door te geven. Ze werkt graag samen met studenten en jonge mensen, die ook haar nieuwe inspiratie geven en trends op de voet volgen.

*Deze inzending kwam tot stand dankzij CEMPER, het Centrum voor Muziek- en Podiumerfgoed.