Swingdansen in Vlaanderen
Swingdans in Vlaanderen is een levendige gemeenschap van dansers, muzikanten, organisatoren en liefhebbers die zich toeleggen op diverse swingdansstijlen, waaronder Lindy Hop, solo jazz, Charleston, Collegiate Shag, Balboa en meer. Deze dansen zijn geworteld in de Afrikaans-Amerikaanse jazzmuziekgeschiedenis en zijn sociaal van aard.
Lindy Hop, ontstaan in de jaren 1920 en 1930 in Amerika, is van deze stijlen de populairste partnerdans, ofwel koppeldans, in Vlaanderen. Het kenmerkt zich door energetische en speelse bewegingen, vol zelfexpressie, improvisatie en vrije communicatie tussen de danspartners. Het “hoppende” komt voort uit het feit dat dansers vaak al springend over de vloer bewegen, met de zogenaamd gesyncopeerde “triple steps”. De dans is niet eenvoudig om aan te leren, en vergt van de danser technische kunde, een goed gevoel voor ritme en muzikaliteit, goede “luister-” en communicatieve vaardigheden en een grote portie creativiteit.
Ook Solo jazz komt vaak aan bod in het programma. Solo jazz valt te omschrijven als een sociale solodansvorm, wat inhoudt dat je niet per se fysiek verbonden bent met anderen, maar wel samen danst, en er zo een uitwisseling plaatsvindt. Naast het ‘club dansen’ (dansen in een zaaltje, café, op een publieke plek) omvat het ook historische dansen en routines zoals Charleston, Big Apple en Shim Sham, en wordt actief onderwezen op dansscholen in Vlaanderen.
De Vlaamse swingdansgemeenschap bestaat uit dansers van diverse leeftijden en achtergronden. Dansscholen dienen als ontmoetingsplaatsen voor beginners en gevorderden, waar lessen, workshops en sociale dansavonden aangeboden worden. Daarnaast zijn geëngageerde vrijwilligers binnen deze lokale gemeenschappen zeer actief in het organiseren van oefensessies, bijeenkomsten (‘socials’) en dansfeesten met liveband of DJ-muziek. Dansers trekken ook geregeld naar swingdansfestivals in binnen- en buitenland.
Respect voor muziek en de Afro-Amerikaanse, culturele context is essentieel in swingdansen. Jazzmuziek, bij voorkeur live zodat er ook interactie met de band mogelijk is, vormt het hart van deze kunstvorm. Dansers leren niet alleen de pasjes en het ritme, maar ontwikkelen ook begrip voor de muziek en haar rol in de cultuur.
Upside Down is een vzw die swingdans (en breder: jazz en blues) via eigen festivals en evenementen op aanvraag in de kijker zet. Als sociale beweging en gast in de Afrikaans-Amerikaanse muziek- en danscultuur daagt ze haar publiek uit op een speelse maar respectvolle manier deel te nemen. Dat betekent: expressie, co-creatie en gemeenschapsgevoel.
