Immaterieel erfgoed en toerisme in dialoog

Tijdens een vierjarige ontdekkingstocht gaan projectpartners uit vijf Europese landen – Polen, Italië, Zweden, Kroatië en België – samen op weg met immaterieel erfgoed als vertrekpunt voor duurzaam toerisme. In elk land wordt een pilootproject uitgedacht en getest. Het gaat om proeftuinen waarin ideeën en experimenten worden uitgeprobeerd en lessen geleerd. Al die verzamelde kennis en praktijkervaring vind je tegen 2027 gebundeld in de online Living Heritage Journeys Toolbox. Met deze toolbox kan je straks vlot zelf aan de slag met immaterieel-erfgoedtoerisme.

Pionierende partners en levend UNESCO erfgoed in vijf Europese landen

Living Heritage Journeys wordt getrokken door een partnernetwerk dat immaterieel erfgoed in het hart draagt. De partnerorganisaties hebben zowat allemaal een link met UNESCO-erfgoed. Elke partner werkt met erfgoedpraktijken die de voorbije jaren voor de UNESCO-lijsten werden geselecteerd (het UNESCO Register van Goede Borgingspraktijken, en de Representatieve Lijst van het immaterieel erfgoed):

Werkplaats immaterieel erfgoed & Thomas More Hogeschool: België - beiaardcultuur,
Associazione Giochi Antichi Verona: Italië – Tocatì-programma voor traditionele sporten en spelen,
Batana Ecomuseum: Kroatië - Mediterraans erfgoed rond voeding,
Sagobygden - The Storytelling Network of Kronoberg: Zweden - verhalen en vertelcultuur,
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa: Polen - Szopka-traditie van kerststallen bouwen in Krakau/Kraków.

Het Creative Europe programma ondersteunt dit ‘medium-scale project’ dat van 2024 tot eind 2027 loopt. Werkplaats immaterieel erfgoed werkt als projectpartner niet alleen mee aan de proeftuin in België rond de beiaardcultuur maar verzorgt ook de internationale projectcommunicatie.

Met welk doel?

Living Heritage Journeys zet in op toeristische ervaringen die zowel bezoekers als lokale gemeenschappen ten goede komen. Het gaat om duurzame reizen die aansluiten bij een plaatselijke context.

De weg ernaartoe?

1. Pilootprojecten: we realiseren proefprojecten met immaterieel-erfgoedpraktijken. Daarin testen we creatieve methodes, werkvormen en benaderingen die immaterieel erfgoed en toerisme samenbrengen, met speciale aandacht voor de uitdagingen van duurzame ontwikkeling.

2. Co-creatie en synergie: we stimuleren synergieën tussen erfgoedgemeenschappen, toeristische en culturele partners. Zij slaan nieuwe verbindingen en overbruggen de kloof tussen immaterieel erfgoed en toerisme.

3. Training en capaciteitsopbouw: we realiseren trainingsmateriaal, online tools en workshops die verschillende doelgroepen op weg helpen om zelf duurzame toeristische ervaringen met levend erfgoed te realiseren.

In drie etappes:

Het project wordt in drie grote fasen aangepakt.

In fase 1 verzamelen en bundelen we allerlei achtergrondinformatie. Welke voorbeelden en beleidskaders zijn er in de verschillende Europese landen op het snijvlak van immaterieel erfgoed en toerisme? Welke bestaande inzichten, instrumenten en creatieve methoden kunnen we gebruiken in de proefprojecten? Wie zijn de doelgroepen en wat zijn hun verwachtingen voor elk van de bestemmingen in de vijf landen? Met al die input ontwikkelen we een ‘operationeel kader’ voor de proeftuinen. We documenteren alles om onze verzamelde voorbeelden en inzichten later te delen in de online toolbox.

In fase 2 werken we de pilootprojecten uit en testen ze in praktijk. Elke projectpartner stuurt het pilootproject bij totdat een optimaal resultaat wordt bereikt. We voeren een impactmeting uit per pilootproject, bij de belanghebbende partners aan de ene kant, en via onderzoek naar de bezoekerservaringen aan de andere kant. Ook deze fase documenteren en delen we via de online toolbox.

Fase 3 richt zich op kennisdeling en opleiding. We vullen de online toolbox met trainingsmateriaal, tools en inspirerende voorbeelden. We organiseren een programma met workshops in elk land én een internationaal webinar. De online toolbox, workshops en webinars brengen vele geïnteresseerden samen in een lerend netwerk van peers rond immaterieel-erfgoedtoerisme in Europa en daarbuiten.

Meer weten over de piloot rond beiaardcultuur in België, neem hier zeker een kijkje!