Van strandbloemen tot videodocumentatie: Vlaamse overheid erkent nieuw immaterieel erfgoed en inspirerende borgingsacties

Twee processies en de verkoop van strandbloemen erkend als immaterieel erfgoed

Op de Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed plaatst de Vlaamse overheid immaterieel-erfgoedpraktijken in de kijker. Benieuwd naar welke drie nieuwe elementen dit jaar op de Inventaris verschenen? We sommen ze hieronder voor je op.

Leonardusprocessie in Sint-Lenaarts

Al sinds 1495 vindt in Sint-Lenaarts op pinkstermaandag de Leonardusprocessie plaats. Ongeveer vijfhonderd deelnemers van alle leeftijden dragen eeuwenoude vaandels en beelden rond. De processie trekt duizenden toeschouwers en vormt het sluitstuk van de jaarlijkse pinksterkermis. Het is een sterk verbindende traditie binnen de dorpsgemeenschap. Dankzij onder andere de betrokkenheid van plaatselijke scholen komen ook kinderen al van jongs af aan met hun immaterieel erfgoed in contact.  

Quirinusprocessie in Loenhout

Jaarlijks gaat de Quirinusprocessie in Loenhout uit op de tweede zondag van mei. Daarom wordt ze in de volksmond ook wel ‘De Loenhoutse Mei’ genoemd. Deelnemers trekken door de straten en bezoeken de kapel van Onze Lieve Vrouw en de kapel van de Heilige Quirinus. De processie is een hoogdag voor alle Loenhoutenaren en brengt volledige families op de been. Met de steun van horeca en handelaars zetten lokale verenigingen samen hun schouders onder de organisatie. Via de school en de jeugdbeweging wordt ook de jeugd bij de processie betrokken. Zo wordt dankzij één traditie de hele dorpsgemeenschap, jong en oud, samengebracht.

Verkopen van strandbloemen op het strand

Wie heeft er als kind geen bloemen van crêpepapier verkocht op het strand? Het is een traditie, uniek voor onze kust, die mensen van verschillende generaties en afkomst verbindt. Met de hulp van ouders en grootouders worden bloemen in allerlei vormen en kleuren geknutseld. Kinderen etaleren de strandbloemen vol trots en ruilen ze met plezier voor handjes vol schelpen. Het strandbloemenspel wordt al sinds het interbellum van generatie op generatie doorgegeven, met knutseltechnieken die vaak verschillen van familie tot familie. Elke zomer stimuleert de verkoop van strandbloemen de creativiteit en het contact tussen lokale kinderen en vakantiegangertjes uit binnen- en buitenland.

Acht inspirerende borgingspraktijken

Zorg dragen voor levend erfgoed kan alleen door anderen erbij te betrekken en volgende generaties zin te geven om mee te doen. Daarvoor is bewuste actie nodig. Het Register van Inspirerende Voorbeelden bundelt voorbeelden van goede borgingspraktijken die anderen kunnen inspireren bij het borgen van hun immaterieel erfgoed.

Op advies van een expertencommissie selecteerde minister Jambon dit jaar acht nieuwe voorbeelden. De praktijken zijn gespreid over heel Vlaanderen en tonen aan dat diverse organisaties bezig zijn met immaterieel erfgoed: van professionele erfgoedinstanties zoals musea en erfgoedcellen, tot gemeentebesturen en vrijwilligersorganisaties.

Deze nieuwe borgingspraktijken sieren voortaan het Register:

• het Gnawafestival en JOLA-project van Muziekpublique en Karkaba van MetX
• de werking van DOEK vzw als artistiek en ambachtelijk textielplatform
• trekpaardtechnieken in beeld: videodocumentatie bij het project ‘Brabants trekpaard, samen erfgoed een toekomst geven’ van Sander Tas, CAG en provincie Vlaams-Brabant
• ‘Beginnen met erfgoed’ op ikwashierlive van Lodewijk Deleu
• drukkerij-erfgoed in hoofden, handen en objecten: borgen van kennis en technieken van de Monotype zetmachine in het Industriemuseum
• ‘Stoeten doen ontmoeten’ van het Yper Museum
• iedereen jeneverbaron: het participatief verzamelen van immaterieel jenevererfgoed door het Jenevermuseum Hasselt
• ‘Virga Yes divers’: multiculturele deelname aan de Virga Jessefeesten, van Het Stadsmus Hasselt in samenwerking met het Virga Jessecomité, de dienst Gelijke kansen van de Stad Hasselt en Orbit vzw.

Meer informatie over deze inspirerende voorbeelden vind je hier.