Handboogschieten staande wip

Staande wipschutters zijn handboogschutters die hun pijlen verticaal omhoog schieten. Ze mikken met een stompe pijl naar plastieken of houten blokjes - ‘gaaien’ genoemd - op metalen pinnen op 28 meter hoogte. Om de gaai vanop die afstand goed te zien, is er aan de gaaien via een ijzerdraadje een gekleurde pluim aan bevestigd. Wie een gaai kan doen vallen, wint een punt, een naturaprijs, een geldprijs of de titel van koning of kampioen. De gaaien hebben verschillende waarden, afhankelijk van hun plaats op de wip en aangeduid door de grootte en de kleur van de eraan bevestigde pluimen.

Een gaai schieten is allesbehalve gemakkelijk, dus de voldoening is groot wanneer dat het wel lukt.  Dat is wat wipschutters, soms meermaals per week en dit jaren aan een stuk, motiveert om aan schietwedstrijden over het gans het land deel te nemen.

Het staande wipschieten is een eeuwenoud tijdverdrijf. Het is een van de meest verspreide traditionele sporten in Vlaanderen. De verwijzing ‘wip’ in de naam komt van de vroegere masten die gekanteld werden om de gaaien te kunnen bijvullen op de sprang met de metalen pinnen. Om de zone waarin de pijlen terug naar beneden komen te beperken, wordt momenteel overwegend op muitwippen geschoten (daarbij is rond de sprang een kooi gemaakt die de pijlen opvangt).

Zowel klassieke als moderne handbogen worden gebruikt. Naast de gewone handboog zijn ook katrolbogen toegelaten. Deze maakt het mogelijk voor minder krachtige schutters om met gelijke kansen aan wedstrijden deel te nemen. Wedstrijden - ‘beschrijf’ genoemd - duren vier uur, waarbij de ingeschreven schutters om beurt hun pijl de hoogte in mikken. 

Wipschutters zijn er van alle leeftijden. De gemiddelde leeftijd van de geregistreerde leden bedraagt 49 jaar. Ouders of grootouders leren het aan hun kleinkinderen. Heel wat staande wip clubs bieden een echte jeugdopleiding aan. Via het Vlas-project jeugd+ ondersteunt Vlas die staande wip clubs met jeugdwerking. Dankzij een samenwerking met Sport Vlaanderen kunnen jeugdbegeleiders een trainerscursus ‘Initiator Wipschieten’ volgen.  Door het ontwerpen van de ‘Festivalwip’, een mini wip van zes meter hoog en pijlen met rubber doppen zorgde Vlas ervoor dat nu ook op locatie kennismakingen kunnen georganiseerd worden, daar waar dit vroeger enkel op de clubaccommodaties kon.

De Koninklijke Nationale Bond der Belgische Wipschutters (KNBBW) - opgericht in 1908 - telt tweehonderd schuttersmaatschappijen met zo’n vierduizend leden. Ze organiseert jaarlijks een tiental jeugdwedstrijden. Tevens worden ook Europese kampioenschappen ingericht. Daarnaast is er ook het Vlaams Handboogschutters Verbond die enkel wedstrijden inricht voor de gewone boog (recurve boog)

Gaaien op een staande wip en een schutter in actie | © Hein Comeyne, Vlas