Bluesdansen in Vlaanderen

Bluesdans en bluesmuziek hebben een rijke geschiedenis die teruggaat tot het einde van de 19e eeuw in de Verenigde Staten. De bluescultuur ontstond binnen de Afro-Amerikaanse gemeenschappen en is nauw verweven met tal van traditioneel West-Afrikaanse muziek- en dansculturen. De invloed van de Blues heeft zich wereldwijd verspreid, inclusief in Vlaanderen. Bluesdans, net als de muziek zelf, heeft in Vlaanderen een levendige niche-gemeenschap gevonden waarin de kunstvorm floreert. Bluesmuziek, ontstaan uit de Afrikaans-Amerikaanse cultuur, werd in Vlaanderen populair in de jaren '60 en '70, mede dankzij iconische muzikanten zoals B.B. King, Muddy Waters en lokale artiesten die blues(elementen) integreerden.  

Bluesdans
Bluesdans won pas later aan populariteit in deze regio. Bluesdansen doe je zowel alleen als met een partner en is doorspekt met emotie en “groove”, net zoals de muziek waarop het wordt gedanst. Zowel bluesdansen als bluesmuziek worden gekenmerkt door veel improvisatie, connectie, gemeenschapsgevoel, creativiteit en persoonlijke expressie. 

Visueel uit zich dat bij bluesdansen in vloeiende bewegingen, waarbij de danser laag bij de grond beweegt, in een flexibele houding met gebogen knieën en veel vrijheid in het voetenwerk, de heupen, bovenlichaam en armen. Solo blues wordt beschreven als sensueel en krijgt dat adjectief ook vaak mee in de officiële benaming: Sensual Solo Blues.

Bij blues als koppeldans bewegen beide dansers samen en intiem op de muziek. Ze wisselen tussen open, halfopen of gesloten posities, en de lichamen leunen dicht tegen elkaar aan. Er zijn weinig vaste passen of patronen, en veeleer luisteren de dansers naar de muziek en naar elkaar, wat elke dans uniek maakt.

Bluesdansen kan variëren van rustige, zachte bewegingen tot energieke, expressieve uitingen, afhankelijk van de muziek en de stemming van de dansers. De muziek is vaak rijk aan ritme en emotie, wat de dansers inspireert om hun eigen gevoel in de dans te leggen.

Evolutie
Enerzijds kan je zeggen dat bluesdans in de popcorn-beweging begin de jaren ‘70 zijn intrede deed, maar een diepere interesse naar de specifieke bluesdans stijlen ontstond begin 2010: net zoals een taal kent een dansstijl onderling veel streekgebonden diversiteit. Rond die periode begonnen Gentse dansers onder impuls van Brecht Devloo en Sep Vermeersch bluesdans “socials” te organiseren, bijeenkomsten in publieke plaatsen zoals cafés op zaaltjes waar gedanst werd op live of DJ muziek.

De opkomst van bluesdans viel ook samen met de vernieuwde interesse in blues van een jeugdige generatie muzikanten o.l.v. Tiny Legs Tim and Guy ‘lightning’ Verlinden. Zij trokken met hun “jams” (optredens waarbij muzikanten samen spelen en improviseren) ook een jonger, dansend publiek aan. Van daaruit verspreidde een hernieuwde interesse in Blues zich via de centrumsteden.

Tegenwoordig is de bluesdansscene in Vlaanderen klein maar hecht, met een mooi aanbod van concerten, dansavonden (vaak op live muziek), lessen en grotere festivals in centrumsteden.

Upside Down is een vzw die blues- en swingdans samen met jazzmuziek en de Afrikaans-Amerikaanse cultuur waarin deze ontstond, op een eigenzinnige en respectvolle manier bij een breed publiek aanbiedt. In haar evenementen, waaronder Big City Blues Festival, staan waarden zoals expressie, co-creatie en gemeenschapsgevoel centraal.