Handweven

Handweven is een handwerktechniek om textiel, voor allerlei doeleinden zoals kledij, tapijten of huishoudtextiel, te produceren. Naast breien, haken en naald- en kantwerk is handweven één van de bekendste en meest beoefende handwerktechnieken.

Weven is het vervaardigen van een stof door het door elkaar heen werken of binden, van twee groepen draden; de ketting- en de inslagdraad, die loodrecht op elkaar staan. De draden van de ketting zijn daartoe evenwijdig van elkaar geplaatst. Dit kan met behulp van een weefgetouw of weefapparaat waarbij de kettingdraden strak gespannen zijn. Afhankelijk van de beoogde bindingswijze worden de kettingdraden in twee lagen verdeeld. Door de ontstane opening, de sprong, wordt de inslagdraad ingebracht. Zowel de ketting als de inslag kunnen uit meer dan één dradenstelsel bestaan. We onderscheiden hierin enkelvoudige weefsels en complexe weefsels.

Het exacte ontstaan van handweven kon tot zover niet vastgelegd worden. In de prehistorie kwam men waarschijnlijk tot het weven door het vlechten van in elkaar gedraaide plantenstrengen. Er is sindsdien in de verschillende tijdperken een enorme evolutie merkbaar. Tot zover dat het ook machinaal en computergestuurd kan beoefend worden. Naast de rijke weefindustrie is er ook een grote interesse om dit ambachtelijk te beoefenen. De achtergrond van handwevers en het gebruik van de techniek is is zeer divers; als technische opleiding of stalenproductie binnen de bedrijfswereld, als kunstvorm, als uitwerking van een eigen collectie in bijberoep of hoofdberoep, als zingeving, …

Handweven is een techniek die vaardigheid, kennis en tradities omvat. Door handweven levend te houden, kunnen we de waardevolle tradities en culturele identiteit van een gemeenschap behouden en doorgeven aan toekomstige generaties.

Handweefgetouwen (en andere weefmaterialen en -gereedschappen) worden bewaard bij verschillende personen en organisaties, zoals musea en opleidingen. De kennis en kunde over de getouwen (werking, monteren, opzetten) is echter vaak niet meer aanwezig bij musea, maar wel in de hoofden en handen van handwevers.