Norouz

Norouz, als een van de oudste lentefeesten in de menselijke geschiedenis, ademt de geest van de oudheid en wordt wereldwijd gevierd door meer dan 300 miljoen mensen op de eerste dag van de lente. Deze eeuwenoude traditie, verspreid over duizenden jaren en verschillende continenten, leeft ook in Brussel, Vlaanderen en België. Zeker in Brussel, waar nog meer diverse gemeenschappen samenkomen.

Norouz wordt gevierd op de dag dat de zon loodrecht boven de evenaar staat, bekend als de lente-equinox, die rond 20 maart valt. Het betekent letterlijk "nieuwe dag", en symboliseert de terugkeer van de lente, de zon, het licht en een nieuw begin. Deze viering belichaamt de hernieuwing van het leven en koestert de hoop op een betere toekomst.

Het is het belangrijkste traditionele ritueel dat in het collectief Perzisch geheugen is gebleven. Elke regio heeft zijn eigen variaties en tradities rond Norouz.

De feestelijkheden duren meer dan twee weken en beginnen met Chaharshanbeh Souri. Op de laatste woensdagavond (chaharshanbe) van het oude jaar komen mensen samen en springen ze over vuur. Mensen zijn klaar om afscheid te nemen van de donkere winter en wachten op het begin van de lente. Al springend roepen ze het vuur toe: "Mijn gele kleur is van jou, jouw rode kleur is van mij." Hiermee bedoelen ze dat ze hun ziekten en problemen (gesymboliseerd door de gele kleur) aan het vuur geven en de energie en gezondheid (gesymboliseerd door de rode kleur) van het vuur ontvangen.

Er wordt ook een grote kuis van het huis gedaan en de Haft Sin tafel wordt gedekt. Deze tafel bevat zeven (haft) typisch Perzische ingrediënten. Hun namen beginnen met een “S(in)” en ze staan elk symbool voor een ander aspect van het leven: licht, gezondheid, liefde, geduld, bloei, vruchtbaarheid en overvloed. De ingrediënten worden vergezeld van een spiegel, een kom water en kaarsen:

  • Sabzeh (سبزه ): groene scheut, staat symbool voor wedergeboorte
  • Sumak bessen (سماق ): staat symbool voor de kleur van de zonsopkomst
  • Sir ( سیر ): knoflook, staat symbool voor gezondheid en genezing
  • Senjed (سنجد ): de oleasterboom, ook bekend als de wilde olijfboom, wordt soms geassocieerd met liefde en vruchtbaarheid in verschillende culturen. Het idee van het gedroogde zoete fruit kan worden gezien als een symbool van de rijpheid en volheid van liefde, die groeit en zich ontwikkelt met de tijd.
  • Sib ( سیب ): appel, staat voor schoonheid en gezondheid, liefde en vruchtbaarheid. 
  • Samanou (سمنو ): een natuurlijke tarwekiemen dessert, populair in alle Perzische culturen. Tarwe wordt gebruikt als basis en het resultaat is een rijke en voedzame substantie. Symbool voor overvloed en welvaart, zowel materieel als spiritueel.
  • Serkeh (سرکه ): azijn staat symbool van volwassenheid, wijsheid, diepgang. En het belang van geduld en volharding in het leven.

Op de dertiende dag na Norouz, Sizdeh Bedar, is het een traditie om zich te verzoenen met de natuur. Mensen gaan naar buiten en picknicken in parken en groene gebieden, waardoor ze op een harmonieuze manier weer verbinding maken met de natuur en het leven opnieuw begint. Daarmee eindigt het lentefeest.

Sinds 2009 staat Norouz op de lijst van meesterwerken van het orale en immateriële erfgoed van de mensheid. In 2010 erkende de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties 21 maart als de Internationale Dag van Norouz.

Haftsin Tafel Norouz | © Nima Nilian