Basiscursus immaterieel erfgoed 2025

Mee zorg dragen voor levend erfgoed als erfgoedprofessional

Immaterieel erfgoed zijn levende praktijken, rituelen en gewoonten die mensen vandaag beleven en willen doorgeven, met wortels in het verleden en (vooral veel) betekenis in het nu. Denk aan: het begin van de lente vieren, ambachtelijke vaardigheden zoals die van de lepelsnijder en letterkapper, familiegerechten bereiden of dansvormen zoals de Argentijnse tango. Dit erfgoed evolueert en verandert mee met de samenleving.

Werk je in een erfgoedcel, archief, museum, erfgoedbibliotheek of andere cultureel-erfgoedorganisatie? En wil je meer weten over hoe je immaterieel erfgoed herkent, ondersteunt of integreert in je werking? Dan is deze basiscursus iets voor jou.

Je maakt kennis met de basisprincipes en het beleid rond immaterieel erfgoed, krijgt inspirerende voorbeelden én handvatten om zelf aan de slag te gaan. We bouwen de cursus op vanuit interactie: jouw ervaringen, vragen en praktijken zijn een belangrijk vertrekpunt.

Na deze cursus heb je:

Inzicht in de context, terminologie en het beleid van immaterieel erfgoed.
Kennis over hoe je immaterieel erfgoed integreert in de verschillende erfgoedfuncties, o.a. via een aantal praktische, inspirerende cases.
Gereflecteerd over welke kansen, uitdagingen en spanningsvelden verbonden zijn aan immaterieel erfgoed.
(basis)inzicht in groepsdynamica.
Kennis van wat je als erfgoedwerker kan betekenen bij het ondersteunen van het borgen van immaterieel erfgoed.

Voor wie?

Erfgoed- en andere professionals die inzicht willen krijgen in (het borgen van) immaterieel erfgoed. Je wil er graag mee aan de slag in de context van je organisatie, en wisselt graag ideeën en ervaringen uit met de andere deelnemers.

Schrijf je hier in!

Deadline 17 november 2025.

Programma

SESSIE 1

Dinsdagvoormiddag 25 november 2025, 10.00 - 12.00 uur | Online, via Zoom
Sessie met focus op de conventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed van Unesco (2003). Hoe en waarom is ze ontstaan? Welke principes kenmerken het beleid? Wat is de stand van zaken anno 2025?

10u00 \|	Inleiding en korte kennismaking
10u20 \|	Hoe en waarom ontstaat de conventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed?
10u50 \|	Pauze
11u00 \|	Basisprincipes en werking van het Unesco-beleid
11u30 \|	Werking van de conventie vandaag en morgen
12u00 \|	Voorzien einde

SESSIE 2

Dinsdagvoormiddag 2 december 2025, 10.00 - 12.00 uur | Online, via Zoom
In deze sessie kijken we naar het beleid in Vlaanderen rond immaterieel erfgoed. Wat houdt dat beleid precies in? Welke verschillende (beleids)instrumenten ondersteunen het borgen van immaterieel erfgoed en immaterieel-erfgoedgemeenschappen? Welke spelers zijn er actief op het terrein?

10u00 \|	Introductie op de dag
10u20 \|	Het beleid in Vlaanderen
10u50 \|	De sector: welke organisaties werken rond immaterieel erfgoed?
11u10 \|	Pauze
11u20 \|	Vlaamse beleidsinstrumenten voor het borgen van immaterieel erfgoed
12u00 \|	Voorzien einde

SESSIE 3

Dinsdag 9 december 2025, 10.00 - 16.00 uur | kantoor Werkplaats immaterieel erfgoed
Na twee sessies over het internationale en Vlaamse beleid, is het tijd om de praktijk in te duiken. Aan de hand van de erfgoedfuncties en vele praktijkvoorbeelden gaan we in op het borgen van immaterieel erfgoed. Een erfgoedwerker, met veel ervaring met het werken met immaterieel-erfgoedgemeenschappen, treedt die dag mee op als co-host.

10u00 \|	Introductie op de dag & live kennismaking met elkaar
10u30 \|	Opfrissing: wat is borgen?
10u45 \|	Wie is de erfgoedgemeenschap?
11u10 \|	Hoe immaterieel erfgoed borgen als professionele erfgoedwerker? De erfgoedfuncties als leidraad (deel 1)
12u00 \|	Middagpauze
13u00 \|	Hoe immaterieel erfgoed borgen als professionele erfgoedwerker? De erfgoedfuncties als leidraad (deel 2)
15u15 \|	Samenvatting, tijd voor vragen en afronding

SESSIE 4

Dinsdagvoormiddag 16 december 2025, 10.00 - 12.00 uur | Online, via Zoom
Sessie over immaterieel erfgoed in de samenleving, met een focus op ethiek. Immaterieel erfgoed leeft en beweegt mee met de samenleving van vandaag. Tadities, rituelen en gebruiken die we doorgeven, bestaan dan ook nooit los van de maatschappelijke context vandaag. Tijdens deze sessie bekijken we hoe die veranderende context, bijvoorbeeld rond diversiteit, duurzaamheid of dierenwelzijn, ethische vragen en spanningsvelden kan oproepen. Aan de hand van een reeks voorbeelden verkennen we hoe je daar als erfgoedwerker bewust en respectvol mee omgaat.

10u00 \|	Introductie
10u15 \|	Ethiek en immaterieel erfgoed: theorie en praktijkvoorbeelden
10u45 \|	Wie is de erfgoedgemeenschap?
11u00 \|	Pauze
11u15 \|	Praktijkgetuigenis en ervaringsuitwisseling
12u00 \|	Voorzien einde

SESSIE 5

Dinsdag 20 januari 2025, 10.00 - 16.00 uur | kantoor FARO
In deze sessie duiken we in de wondere wereld van de groepsdynamica. Aan de hand van ervaringsgerichte oefeningen verkennen we welke fasen een groep doorloopt, welke patronen er zijn en wat je zelf als begeleider kan doen om die dynamiek te beïnvloeden. Verhalen uit de praktijk en onze eigen ervaringen scherpen je vaardigheden als groepsbegeleider aan. Ook vandaag treedt een ervaren erfgoedwerker op als co-host.

10u00 \|	Introductie
10u10 \|	De basiselementen van groepsdynamica (fasen van een groep, rollen, culturen)
11u45 \|	Koffiepauze
12u00 \|	Groepsgesprekken modereren: hoe breng je alle stemmen aan bod?
13u00 \|	Lunch
13u45 \|	Omgaan met weerstand in de groep
15u00 \|	Koffiepauze
15u10 \|	Praktijkverhaal
15u40 \|	Afsluiter

Praktisch

Tarieven

Standaardtarief: 180 euro
Kortingstarief: 135 euro (voor organisaties en verenigingen in de erfgoedsector en voltijdse studenten)
Sociaal tarief: aan te vragen voor werkzoekenden en personen in een kwetsbare sociaaleconomische positie
Meer info over onze tarieven vind je in de algemene voorwaarden

Locatie

Online via Zoom
kantoor Werkplaats immaterieel erfgoed: Emile Feronstraat 153, 1060 Brussel
kantoor FARO: Grasmarkt 105 bus 44, 1000 Brussel

Lesgevers

Shana Van Hauwermeiren
Elien Doesselaere
Jacqueline van Leeuwen
e.a.

Deze cursus is een initiatief van Werkplaats immaterieel erfgoed i.s.m. FARO. Schrijf je hier in! Deadline 17 november 2025.