Izran: vrouwelijke poëtische weerbaarheid vanuit de Riffijnse diaspora

Izran is Riffijnse poëzie die vrouwen samen zingen. De traditie komt uit het Berbergebied in het Marokkaanse Rifgebergte. De poëzievorm bestaat uit twee zinnen die rijmen en een repetitieve melodie. Izran laat ruimte voor spontane improvisatie. Als parels aan een ketting rijgen vrouwen verzen aan elkaar. Ze delen hun gevoelens en meningen over het dagelijkse leven en de samenleving. Zo ontstaat er tussen hen een soort dialoog.

De traditie wil dat izran van moeder op dochter wordt doorgegeven. Vanaf de jaren 70 komt dat gebruik, door verschillende maatschappelijke ontwikkelingen, onderdruk te staan. De laatste jaren kent izran echter een revival in de diaspora. Jongeren van de 2de en 3de generatie herontdekken de gezangen van hun voorouders en mixen die met techno, hiphop en popmuziek.

In ons land is de Brusselse Fatima Abgar dé izranexperte. Uit eigen initiatief archiveert ze izranteksten die ze verzamelt bij de eerste generatie Riffijnen in Brussel. Izran inspireert ook haar eigen muziek waarmee ze, onder de artiestennaam Fatoum, optreedt. Fatoum organiseert soms izranworkshops. Zo leerde ze Ramia Taheri, Oumayma Hammadi en Fadma Ettoumlilti kennen.

Onder de indruk van hun talenten wil Fatoum de jongedames ten volle inwijden in de izrankunst. In een meester-leerlingtraject deelt ze haar kennis en kunde met hen. Samen creëren ze izran. Hun optredens in groep moeten sterke voorstellingen worden die een breed publiek aanspreken. Op het einde van het traject zullen naast Fatoum drie vrouwen staan die alle aspecten van izran beheersen. Op hun beurt zullen zij izran doorgeven aan de volgende generaties.

Looptijd traject

1 januari 2023 - 31 december 2024

Domein

Muziek en podiumkunsten