2 x immaterieel erfgoed voor het voetlicht: fanfarecultuur en Geelse Gezinsverpleging

VLAMO en fanfarecultuur ontvangen Ultima 2020 voor Immaterieel Cultureel Erfgoed

Elk jaar deelt de Vlaamse minister van Cultuur cultuurprijzen uit aan toonaangevende artiesten, kunstenaars, organisaties of gezelschappen: de Ultimas. De twaalf laureaten behoren elk tot een categorie, waaronder ook de categorie immaterieel erfgoed.

Dit jaar mocht VLAMO de Ultima 2020 voor Immaterieel Cultureel Erfgoed in ontvangst nemen als vertegenwoordiger van de fanfarecultuur en initiatiefnemer van het erfgoedtraject hierrond. De jury looft onder meer het groot maatschappelijk belang en het dynamische karakter van de fanfarecultuur.

VLAMO stimuleert en promoot de instrumentale amateurmuziek in Vlaanderen. Fanfares en andere muziekverenigingen kunnen bij de organisatie terecht voor allerhande ondersteuning, zoals advies, coaching, verzekeringen en educatief materiaal. Verder organiseert VLAMO ook evaluatieconcerten en diverse vormingsmomenten.

Een fanfare is een orkest met koperblazers, saxofoons en slagwerk. Deze orkestvorm ontstond in de Lage Landen. De aanwezigheid van saxhoorns, zoals de bugel, maakt van de fanfare een unieke orkestvorm. Fanfares zijn onlosmakelijk verbonden met het lokale culturele leven in Vlaanderen. Jong en oud, beginners en beroepsmuzikanten, hebben er hun plaats en maken samen muziek en plezier. De fanfare is ook een instrument tot sociale inclusie, over beroep en afkomst heen. Vlaanderen telt iets meer dan 300 fanfares.

Minister Jambon kiest Geelse Gezinsverpleging en Sint-Dimpnaverering voor UNESCO-voordracht

De laureaat voor de ULTIMA 2016 Immaterieel Cultureel Erfgoed ging naar de Geelse Gezinsverpleging.

Vijf jaar later kiest Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon het borgen van de Geelse Gezinsverpleging en Sint-Dimpnaverering als Vlaamse immaterieel erfgoed-voordracht voor het Register van Goede Borgingspraktijken van UNESCO in 2022. Het Register van Goede Borgingspraktijken omvat programma's, projecten en activiteiten die de principes en goede doelstellingen van de UNESCO 2003 Conventie het best reflecteren.

De Geelse Gezinsverpleging is een praktijk waarbij psychisch kwetsbare mensen al zo'n 700 jaar in pleeggezinnen worden opgenomen. Vandaag maken ongeveer 250 mensen deel uit van een pleeggezin. Een bredere omkadering houdt deze zorgtraditie levend. De lokale gemeenschap wordt betrokken door de Dimpnadagen, het spektakel GheelaMania, ontmoetingsplekken voor de pleeggezinnen en ondersteuning vanuit het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum en het Gasthuismuseum.

België dient het dossier in maart 2022 in bij de UNESCO. Het is nog afwachten tot december 2023 voor er bekendgemaakt wordt of de Geelse Gezinsverpleging en Sint-Dimpnaverering op het Register van Goede Borgingspraktijken zal prijken naast de andere Belgische praktijken.