Sint-Dimpnaverering en Geelse psychiatrische gezinsverpleging
Er bestaan nog heel wat stigma’s rond psychiatrische ziekten. De aanpak in Geel werkt taboedoorbrekend. Psychiatrische patiënten worden er gerespecteerd en behandeld met genegenheid en zorg. Zowel voor de pleeggezinnen als voor de hele Geelse gemeenschap is de gezinsverpleging een onderdeel van het dagelijks leven en het collectieve geheugen. Op verschillende plaatsen in de wereld wordt het ‘Geels model’ toegepast, de gezinsverpleging wordt dan ook beschouwd als een succesvol behandelingsmodel.
De gezinsverpleging ontstond in de dertiende eeuw vanuit de devotie van de Heilige Dimpna, patrones van geesteszieken. Van overal en met velen kwamen bedevaarders naar Geel om boete te doen en genezing af te smeken. De toeloop was zo massaal dat er ziekenkamer werd gebouwd. Vanwege het groot aantal patiënten ontstond hiervoor al snel een wachttijd, waarop de inwoners van Geel hen tijdelijk onderdak verleenden. Op die manier is de gezinsverpleging ontstaan.
Ter ere van Sint-Dimpna vinden elke vijf jaar de Dimpnadagen plaats, met het massaspektakel Gheelamania en de Sint-Dimpna-ommegang als belangrijkste pijlers. Gheelamania brengt de belangrijkste taferelen uit het verleden van Geel naar het toneel. In dit spektakel doen meer dan 400 dansers en acteurs mee. Het leven van Dimpna, de patroonheilige van Geel, is onderwerp van de Sint-Dimpna-ommegang.
Volgens de legende was Dimpna de dochter van een Ierse koning, die leefde aan het eind van de 7de eeuw. Toen haar moeder stierf, was haar vader ontroostbaar en wilde hij met Dimpna trouwen. Christelijk opgevoed weigerde ze in te gaan op zijn vraag. Samen met haar biechtvader Gerebernus besloot ze te vluchten. Ze reisden met een boot over de Noordzee, langs de Schelde om in Antwerpen aan wal te gaan. Van daaruit trokken ze verder de bossen in, richting Geel. Intussen waren de raadslieden van de koning hen op het spoor gekomen. Hierop reisde hij af naar Geel en vroeg hij zijn dochter opnieuw ten huwelijk. Toen ze weer weigerde, onthoofde hij haar in een vlaag van waanzin. Ook Gerebernus kwam er niet levend vanaf. Beiden werden begraven in Geel.
