Lancering: Focus Vakmanschap & Toolbox

Focus Vakmanschap? 

Vakmanschap leeft. In de handen, hoofden en harten van vakmensen. Maar een bewuste inzet voor het borgen van dit immaterieel erfgoed wordt steeds belangrijker. Want wat als vakmanschappen verdwijnen? Een ambacht of vakmanschap bouwt vaak op vele jaren leren, oefenen, vaardigheden vormen en trainen. Er zijn vandaag zovele manieren waarop het doorgeven van vakmanschap onder druk kan komen te staan. 

De voorbije jaren is de aandacht voor immaterieel erfgoed en de zorg voor de rijke diversiteit aan culturele praktijken en tradities sterk gegroeid. Tegelijk zijn ook de technologische mogelijkheden voor het audiovisueel documenteren hiervan enorm toegenomen. 

Maar hoe ga je daarmee aan de slag? Hoe kan film helpen in het borgen van vakmanschap en levend erfgoed? Hoe kan je dat documenteren best aanpakken voor die levende erfgoedpraktijken en kennis van vakmensen? En hoe begin je eraan?  

Rond deze vragen hebben we vanuit het erfgoedveld krachten gebundeld. Voor het meerjarig project ‘Focus Vakmanschap’ (2021-2023)  sloegen Bokrijk | Vakmanschap & Erfgoed als initiatiefnemer, CAG, CEMPER, Histories, PARCUM, ETWIE, FARO en Werkplaats immaterieel erfgoed de handen in elkaar en dit met steun van de Vlaamse Overheid.

Het project 

‘Focus Vakmanschap’ zet in op het documenteren, delen en activeren van het immaterieel erfgoed van vakmanschap in Vlaanderen. We ontwikkelden een methodologie en een toolbox hiervoor, en met 10 vakmanschappen als pilootprojecten testten en verfijnden we deze meteen ook in praktijk.

Met het meerjarige samenwerkingstraject Focus Vakmanschap -  op initiatief van Bokrijk| Vakmanschap & Erfgoed - zorgen we ervoor dat vakkennis en -kunde versterkt worden voor de toekomst.

Focus Vakmanschap ontwikkelde, op voorzet van Werkplaats immaterieel erfgoed, een basismethodologie om vakmanschap audiovisueel te documenteren. Het resultaat daarvan is de toolbox Focus Vakmanschap: een gids voor het filmen en borgen van vakmanschap en immaterieel erfgoed.

Samen met partners uit het erfgoedveld en met erfgoedgemeenschappen, werkten we 10 testcasussen uit:
maritiem erfgoed, teeltselectie, reuzenerfgoed, kloosterambachten, draailierbouw, lemen en vitsen, vlechtwerk, Japanse houtsnede, kuipen en taxidermie.
Elk vakmanschap kreeg een eigen traject, montage en publiek. 

Op de website www.focusvakmanschap.be kan je elk van deze vakmanschappen en hun trajecten ook in klank en beeld ontdekken. Je kan ook alle filmmateriaal vinden op het Focus Vakmanschap kanaal op youtube.
Daarnaast werd ook een speciaal magazine met focus op vakmanschap gepresenteerd. Het magazine gunt je een blik achter de schermen van dit meerjarig traject over audiovisueel documenteren. Lees het online! https://issuu.com/bokrijkvakmanschap/docs/focus_vakmanschap

TOOLBOX Focus Vakmanschap

De toolbox ‘Focus Vakmanschap: levend erfgoed documenteren’ toont op een bevattelijke manier hoe film ingezet kan worden om immaterieel erfgoed te borgen. 

Afhankelijk van het doel dat je voor ogen hebt, geeft de toolbox een specifieke manier van filmen aan. Deze methodieken werden in tien pilootprojecten getoetst aan de praktijk (maritiem erfgoed, teeltselectie, reuzenerfgoed, kloosterambachten, draailierbouw, lemen en vitsen, vlechtwerk, Japanse houtsnede, kuipen en taxidermie). Elk vakmanschap kreeg een eigen traject, montage en publiek, en elk hiervan is te vinden op de online toolbox.  

Hier kan je met de toolbox ‘Focus Vakmanschap’ zelf aan de slag.

Voor wie?

De toolbox is voornamelijk uitgewerkt om erfgoedprofessionals en andere culturele bemiddelaars of begeleiders zoals videomakers te versterken bij hun werk rond documenteren samen met vakmensen en erfgoedgemeenschappen.
Maar we kijken tegelijk graag meteen ook breder: iedereen met een interesse om praktijken en kennis te filmen en te documenteren, wordt uitgenodigd om de toolbox te verkennen. 

Deze toolbox biedt ervaringen uit de eerste hand met het filmen van levend erfgoed als inspiratie voor audiovisueel documenteren en is gericht op het borgen van erfgoedvaardigheden, -kennis en -praktijken. 

Wat je motivatie ook is, je vindt er tips en begeleiding voor jouw eigen project!