Samen de vasten breken in Beringen

Tijdens de vastenmaand, ramadan, eten en drinken moslims niets tussen dageraad en zonsondergang. Wat is een ‘iftar’? Dat is de maaltijd die moslims nuttigen tijdens de ramadan na zonsondergang. Dit wordt ook wel ‘het breken van de vasten’ genoemd. Deze maaltijd nemen ze vaak met familie, vrienden en kennissen. 

Naar het voorbeeld van de profeet Mohammed wordt de maaltijd ingezet met een dadel. In deze vrucht zit veel suiker. Op die manier is de suikerspiegel in je bloed weer op peil. Best wel aangewezen na een hele dag niet eten en drinken. Deze traditie wordt vrijwel over de hele wereld door moslims  beleefd. Typisch voor Limburg dan weer is dat zo’n gezellige iftar-avond regelmatig afgesloten wordt met een stukje Limburgse vlaai en een kopje thee.

Naast het vasten is de ramadan ook een periode van bezinning en verbinding met je naasten. Het is een tijd om even stil te staan bij het leven. In deze heilige maand wegen je goede daden zwaarder door. Dit geldt ook voor je slechte daden. Ook word je je bewust van je eventuele verslavingen, zoals bijvoorbeeld zin in koffie en de hang naar cafeïne. De vasten maakt je bewust van deze dingen. 

De ramadan is ook een periode van verbinding; mensen organiseren zelf iftars en worden ook uitgenodigd voor andere iftars. De agenda’s zijn dus goed gevuld in de ramadanmaand. Immers, wat is er meer verbindend dan samen lekker eten? 

Vaak wordt de iftarmaaltijd ingezet met een kort gebed, tevens één van de vijf pijlers van de islam. Bij grote iftars en in moslimlanden roept de imam hiertoe op. Dit wordt de ‘azan’ genoemd. In Turkije luiden zelfs kanonschoten om het gebed in te zetten. Dit gebruik  stamt uit de tijd dat de azan niet met luidsprekers werd omgeroepen. Om eraan te herinneren dat het gebed en de iftar kon starten, werden daarom kanonschoten gelost. Naast de azan met luidsprekers klinken er nog steeds kanonschoten in Turkije. 

Tenslotte start de ramadan telkens wat vroeger op het jaar. De ramadan is de negende maand van de islamitische kalender. Deze kalender is een maankalender, waarbij de eerste dag van de nieuwe maan de eerste dag van de nieuwe maand inluidt. Een maanjaar is 11 tot 12 dagen korter dan een zonnejaar (zoals in een gregoriaanse kalender), waardoor de vastenmaand elk jaar dus een beetje vroeger valt. 

Verbinding
Het #IftarMee-project van vzw Fedactio, zet het verbindende karakter van de ramadan in de verf. Tal van vrijwilligers verwelkomen mensen en gezinnen bij hun thuis om een ​​maaltijd te delen. Geïnteresseerde deelnemers worden ‘gekoppeld’ aan gastgezinnen. Op die manier komen ‘onbekenden’ bij elkaar over de vloer; zowel moslims als niet-moslims. Zo wilt #IftarMee dialoog, diversiteit, pluralisme, samenleven, delen en gastvrijheid benadrukken door ontmoeting en gezelligheid aan te moedigen. Want onbekend is onbemind. Deze maaltijden zijn een gelegenheid voor iedereen om samen te komen, nieuwe vrienden te maken en van elkaar te leren.

*Gebaseerd op een interview door Sam Stefani, met Bilal Kaya en Fatih Cengiz (Fedactio vzw).

*Deze inzending kadert binnen het project Beleving. 100 levende gebruiken en tradities in Limburg. Een initiatief van het Limburgs Volkskundig Genootschap, in samenwerking met ECRU Erfgoed en Erfgoed Haspengouw, Werkplaats immaterieel erfgoed, Openluchtmuseum Bokrijk, Heemkring Vaart, Haspengouw. TV vzw, Academie voor Streekgebonden Gastronomie en AVANSA-Limburg.

Gastvrouw Sevde en gastheer Bilal ontvingen hun gast met open armen bij hen thuis. | © Sam Stefani