Vredesbeiaard Abdij van Park Leuven
Vrede en verzoening
Sinds 11 november 2018 geniet je in de Abdij van Park in Leuven van de klanken van de Vredesbeiaard. Die nieuwe Vredesbeiaard toont de wereld dat “vrede en verzoening altijd mogelijk zijn, hoe pijnlijk een gemeenschappelijk verleden ook moge geweest zijn”.
Het ambacht wordt in leven gehouden door de wekelijkse bespeling, het organiseren van themaconcerten en een Facebookgroep met een levendige community van buurtbewoners en geïnteresseerden. De klanken van de Vredesbeiaard wijzen ons op de sterkte van immaterieel erfgoed om zich aan te passen, en blijvend mensen te verbinden.
De reconstructie van de beiaard kwam er dankzij een crowdfundingscampagne van stad Leuven en de Duitse stad Neuss. In de abdijtoren hingen 40 klokken vanaf 1730. Dit instrument verhuisde later naar de Sint-Pieterskerk, maar werd in 1914 verwoest in de Brand van Leuven. In 2013 ontdekte de stadsarchivaris van de stad Neuss dat een bataljon reservisten uit zijn stad hier mee verantwoordelijk voor was. Neuss en Leuven besloten daarom om samen de beiaard op zijn oorspronkelijke locatie te doen herleven. Dankzij vele schenkers werd de actie een groot succes.
Troost en verbinding
De reconstructie van het 18de-eeuwse klankbeeld van de abdijsite kon enkel door samenwerking tussen Neuss, Leuven en 300 kleine en grote schenkers uit België en Duitsland. Leuven en Neuss besloten om “door cultuur te verbinden wat ooit door vuur gescheiden was”. Een eeuw nadat ze als vijanden tegenover elkaar stonden, beslissen ze om de beiaard die ten onder ging, via een reconstructie te laten herleven op zijn oorspronkelijke plek. Zo kreeg de Abdij van Park, één van de best bewaarde abdijsites van West-Europa, opnieuw een beiaard. Die staat volledig in teken van vrede en verzoening. Neuss en Leuven vonden vlot inwoners en bedrijven om bij te dragen aan dit vredesverhaal. Vandaag is de Vredesbeiaard een vaste waarde. Hij verenigt schenkers, buurtbewoners en geïnteresseerden. Ook in bijzondere tijden, zoals tijdens de Coronacrisis in 2020, neemt de Vredesbeiaard een rol op met extra troostende en verbindende bespelingen, verzoeknummers en een aangepast muzikaal programma.
Hoe blijft dit immaterieel erfgoed leven?
• De beiaard leeft door wekelijkse bespeling, themaconcerten en interactie tussen beiaardier, omwonenden en andere luisteraars in een open Facebookgroep. Luisteraars vragen verzoeknummers aan, de beiaardier kondigt nummers aan, ...
• Via livestreams luister en kijk je mee van overal.
• Zomerconcerten met beiaardiers uit binnen- en buitenland benadrukken de internationale vredesgedachte.
•Via inscripties op de klokken gaven de schenkers de beiaard letterlijk mee vorm. De vredesgedachte is zo erg tastbaar en persoonlijk. Vooraleer de klokken geïnstalleerd waren, stonden ze een tijd op de begane grond zodat bezoekers ze van dichtbij kon zien.
• We organiseerden educatieve activiteiten waar leerlingen de beiaardier ontmoeten en zelf op de oefenbeiaard spelen.
• O.a. via een blog en nieuwsbrief bleven schenkers en betrokkenen op de hoogte.
• In een meertalige boek werd de geschiedenis van de abdijbeiaard, samenwerking tussen Neuss en Leuven, beiaardproductieproces en schenkersboodschappen vereeuwigd.