Eerste sessie: Literatuurstudie!

INTRODUCTIE

De voorbereidingsfase.

Zoals bij alles in het leven is het van noodzakelijk belang dat de basis goed ligt.. Natte plaat collodium is een deel erfgoed, een deel chemie, een deel fotografie. Heel veel factoren zullen een invloed hebben op het finale beeld. Vooraleer we dus aan de slag gingen met het échte werk moesten we de historische en chemische voorkennis in orde krijgen. 

Het grondwerk als het ware.

LITERATUURSTUDIE 

Logischerwijs begonnen we bij de eerste sessie met de geschiedenis, en waar beter te beginnen dan in de bibliotheek van het FOMU?

Het Fotografisch Museum in Antwerpen beschikt over een uitgebreide catalogus originele historische boeken over de fotografie. De ideale plaats dus om te beginnen graven in de geschiedenis.

De kennis die we vandaag de dag hebben over de techniek en de recepten is afkomstig uit 19e-eeuwse literatuur. Hier en daar zijn er nog wel fotografen te vinden die met collodium bleven fotograferen (bijvoorbeeld in de Verenigde Staten, waar re-enactmentfotografen de Amerikaanse Burgeroorlog naspelen). Maar over het algemeen moesten moderne collodiumpioniers hun kennis halen uit 19e-eeuwse boeken. Om erachter te komen hoe fotografie in het Victoriaanse tijdperk  werd beoefend, moest men dus door literatuur spitten op zoek naar tips en trucs om de handelingen correct uit te voeren.

De literatuur biedt ons niet enkel een inzicht in de chemische recepten en de houten bouwsels die nodig zijn om natte plaat foto’s te maken; het biedt ons eveneens een blik op hoe studio’s gerund werden in die periode. Welke achtergronden ze gebruikten, hoe fotografen in het Victoriaanse tijdperk te werk gingen, waar ze hun chemicaliën kochtten, enzovoort. 

Om met collodiumfotografie  bezig te willen zijn ben je best ook geïnteresseerd in geschiedenis in het algemeen want dat is voor ons ook een heel belangrijk onderdeel van waarom we hiermee fotograferen. Rond de techniek hangt zo-veel geschiedenis, zoveel verhalen te vertellen, zoveel onbekende schatten van weetjes die elk boek bevat.

Lange tijd was er weinig interesse in de vroege vormen van fotografie, en omdat er nog geen internet was, bleef de verspreiding van onderzoek en informatie beperkt.

Jeroen had in de bibliotheek een verzameling boeken laten klaarleggen die een degelijk overzicht gaven van de historische werken die van belang zijn. We bestudeerden de originele werken van Van Monckhove, een Belgische fotograaf die een zeer belangrijk naslagwerk schreef over zijn onderzoek naar collodiumfotografie. Zijn boeken zijn vertaald in meer dan 80 talen en vormen de basis voor de wereldwijde verspreiding van de collodium fotografie. Door de literatuur te bestuderen krijgen we inzicht in de werkwijze van fotografen uit die periode, en daarnaast laat het ook de evolutie zien die de techniek heeft doorgemaakt in die korte periode (zowel op chemisch vlak als in de snelle ontwikkeling van optiek en materialen die in de fotografie werden gebruikt).

We bestudeerden boeken waarin werd beschreven hoe we een daglichtstudio moeten bouwen en welke apparaten fotografen kunnen gebruiken om het licht te vangen en te manipuleren, zoals lichtdoorlatende gordijnen voor de ramen, vlaggen om het licht te blokkeren en apparatuur om het licht te weerkaatsen. (19e-eeuwse fotografische processen waren bijvoorbeeld altijd gevoelig voor UV-licht, dus een wit reflectiepaneel was niet voldoende om voldoende licht te weerkaatsen.)