Nieuw op de Inventaris: Sint-Antoniusvieringen erkend als immaterieel erfgoed

Deze volksfeesten ter ere van Sint Antonius, de patroonheilige van de varkens, varkenshoeders en slagers, worden in tal van Vlaamse dorpen georganiseerd. 

Jaarlijks wordt rond zijn naamdag, 17 januari, ‘Toontje met het varken’ gevierd. Die bijnaam kreeg Sint Antonius al in de middeleeuwen. De Sint-Antoniusvieringen vinden plaats in heel Vlaanderen: in Geel-Bel (Geel), Edegem, Wolfsdonk (Aarschot), Oosthoven (Oud-Turnhout), Herdersem (Aalst), Houtem (Vilvoorde), Rotselaar en Wever (Glabbeek), en nog andere plaatsen.

Vieringen met een verbindende rol

De Sint-Antoniusvieringen zijn heuse volksfeesten waar honderden mensen uit verschillende verenigingen aan deelnemen. In elke gemeente heeft de Sint-Antoniusviering zijn eigen unieke karakter. Toch delen de verschillende vieringen gemeenschappelijke kenmerken. Zo start de feestdag meestal met een religieuze plechtigheid ​ - een misviering, een processie of wijding - waarbij vleeswaren en lokale producten worden gezegend. Na de misviering worden de offergaven per opbod verkocht. De opbrengst van die veiling gaat steevast naar een goed doel of de parochie. De dag wordt afgesloten met een groot volksfeest: een dorpsbal, eetfestijn of kermis. De Sint-Antoniusvieringen brengen mensen samen, over de generaties heen, en spelen een belangrijke verbindende rol binnen de lokale gemeenschappen. 

Foto: Verkoop per opbod in Oosthoven

Minister van Cultuur Jan Jambon wenst de gemeenschappen veel succes:

“De Sint-Antoniusvieringen zijn een traditie die sterk leeft op lokaal niveau. Het verheugt mij dat de gemeenschappen de meerwaarde van een netwerk van vieringen zien. Daarnaast zoeken zij naar hedendaagse invullingen van het religieuze aspect, wat een manier kan zijn om dit erfgoed ook bij jongeren te laten leven. Ik wens alle betrokken gemeenschappen en beoefenaars heel veel succes in hun verdere acties om dit immaterieel erfgoed te borgen.”

We verzamelden de Sint-Antoniusvieringen op deze pagina. 

De Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed geeft een overzicht van ons niet-tastbaar erfgoed: onze kennis, gewoontes, gebruiken en praktijken die dermate belangrijk zijn dat we ze moeten koesteren om aan volgende generaties te kunnen doorgeven. De Inventaris Vlaanderen kadert binnen de Unesco-conventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed. De minister van Cultuur voegt nu de Vlaamse Sint-Antoniusvieringen toe aan die inventaris.