Reuzen maken uit vlechtwerk
Reuzen zijn wezens die opduiken in allerhande oude verhalen en legenden. Ze spreken tot ieders verbeelding. Zo zijn er helemaal vanaf de Griekse mythologie tot de hedendaagse Hagrid uit Harry Potter talrijke reuzen te vinden.
Reuzen worden gewoonlijk voorgesteld als gigantische figuren met veel kracht. In de Middeleeuwen werden op deze manier soms gigantische poppen gebouwd om deze figuren tot leven te brengen. Ook in België dateren de eerste reuzen al van honderden jaren terug. Het Ros Beiaard van Dendermonde is waarschijnlijk een van de meest gekende reuzen in de Belgische reuzencultuur en dateert uit de late 15e eeuw. Hoewel in veel gebieden de reuzencultuur ondertussen is uitgedoofd, is dit in België niet het geval. In Vlaanderen alleen al telt men over de duizend reuzen … en er komen er nog steeds bij. Voor het hele “reuzenverhaal” verwijs ik je graag door naar “Reuzen in Vlaanderen”
Het “geboren” worden van een reus.
Traditie wil dat reuzen niet gemaakt worden, maar effectief “geboren” worden. Dit komt waarschijnlijk vanuit de Middeleeuwen toen men al fantastische figuren echt tot leven liet komen door middel van een reus.
Uiteraard gaat er heel wat werk aan vooraf vooraleer zo’n reus geboren kan worden. In dit proces verzorg ik het maken van het onderstel, bovenstuk en de armen. Dit proces vergt veel voorbereiding.
Er wordt een tekening van de reus/reuzin gemaakt. Het concept van de reus wordt vastgelegd, of hij makkelijk transporteerbaar moet zijn of niet, robuust of eerder slank, gedragen of niet-gedragen. Het type draagsysteem of rolsysteem, e.a. specifieke kenmerken worden bepaald. Meestal wordt gekozen voor een reus in 2 delen. Dat zijn eigenlijk 2 reuzegrote manden, die aan elkaar bevestigd worden. Dit vergemakkelijkt het algemene transport en houdt het betaalbaar. De verschillende maten worden vastgelegd. Daarna worden alle nodige wilgentenen uitgezocht en geweekt en kan het vlechtwerk ingepland worden. Het werk is zwaar, omdat gevlochten wordt met dikke wilgentenen, noodzakelijk om de structuur te ondersteunen en om de duurzaamheid van de reus te waarborgen. Daarbovenop komen dan nog de design en het maken van de kleren en het kopstuk. En natuurlijk de effectieve mensen die de reuzen dragen, “pijnders” genaamd.
In Ath, Wallonië kan je "La maison des Géants" gaan bezichtigen waar een hele collectie en expositie is tentoongesteld over de Belgische Reuzencultuur. Toen ik nog maar net reuzen maakte, heb ik de kans gekregen om voor hen, bij wijze van proef, een onderstel van een reus te maken. Sindsdien maak ik reuzen voor reuzengildes, particulieren, stads- en gemeentebesturen, en zo verder.
Vele van deze reuzen en bijhorende tradities zijn door de UNESCO opgenomen op de Representatieve Lijst van het immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid van UNESCO.
“Fast forward 20 jaar” ben ik verscheidene keren uitgeroepen tot "Reuzendokter van België" en ik probeer nog steeds mijn steentje bij te dragen aan het immaterieel reuzenerfgoed van Vlaanderen.
Of het nu gaat over grote reuzen of kleine, onderstel of bovenstuk, oude of nieuwe, elk idee en aanvraag is welkom. Ook reuzen, die aan reparatie toe zijn, help ik graag verder.
*Lieve Lieckens werd genomineerd voor ‘Ambacht in de Kijker’ editie 2022 en werd als “Master Artisan”, opgenomen in Homo Faber Guide, Michelangelo Foundation, Zwitserland.