Artisanaal machinaal borduren

Machinaal borduren is de techniek van het artisanaal borduren op een machine. De handen sturen de stof, de voeten controleren de snelheid en de knieën bepalen de stikbreedte. Net als bij handmatig borduren wordt de stof opgespannen in een kader en wordt er met garen en één enkele naald een mooie tekening gemaakt, zo groot en zo klein als je maar wilt. Het lijkt alsof je een tekening maakt op papier, maar het gebeurt met draad op een machine.

Deze borduurmachines worden vandaag bijna niet meer geproduceerd. Ooit waren zij de opvolger en vervanger van het handmatig borduren. Anno de 21e eeuw is ook deze techniek ingehaald door de digitaal gestuurde borduurmachines. Vandaag zijn er in Vlaanderen nog maar een klein aantal mensen die gebruik maken van deze machines voor speciale doeleinden, bijvoorbeeld de firma Waelkens (Oostrozebeke) voor het borduren van vlaggen.

Ik raakte gefascineerd door borduren tijdens de voorbereiding en de uitwerking van mijn mastercollectie 'MA_JAPAN' (2016). Daarin verwerkte ik verschillende erotische tekeningen die geborduurd werden door Anita Meersman (Aalst). Deze buurvrouw is haar hele leven al aan de slag met naald en draad en maakt kwalitatief hoogstaand borduurwerk op maat. Met een manueel gestuurde borduurmachine creëert ze de mooiste tekeningen op feestelijk ornaat. Jaarlijks is Prins Carnaval en zijn gevolg één van haar vaste klanten.

Mijn modecollectie met borduurwerk gooide hoge ogen en ik studeerde met grote onderscheiding af in het KASK Gent. Ikzelf had de smaak te pakken en wou ooit zelf leren machinaal borduren. Die gelegenheid deed zich voor in het kader van een meester-leerling traject voor immaterieel erfgoed. Twee jaar lang ging ik naar het atelier van Anita Meersman en leerde de knepen van het vak(manschap). Anno 2021 kan ikzelf 'de draad opnemen' en de traditie van het machinaal borduren verderzetten.