Het ontwerpen van herhalende patronen op textiel | Surface Pattern Designer

Winkels liggen vol met hippe motiefjes op allerlei voorwerpen. De één al drukker dan de ander, meestal uitgevoerd met hulp van de computer. Spiegelen, flippen, verzetten, roteren, de computer doet het allemaal voor ons: de eenvoudige rapportherhalingen.

Een 'klassiek geschoolde' textielontwerper leert het vak zònder hulp van een computer, op de traditionele manier met gouache (verf), kalkpapier en potlood. Daaruit komen prachtige dessins tevoorschijn met doorlopende takken vol bloem en blad, zwierige medaillons of liefelijke landschappen die zich in alle richtingen tot in het oneindige herhalen.

Maar een textielontwerper ontwerpt méér dan alleen textiel. Dat is al eeuwen zo, in alle uithoeken van de wereld. Als we kijken op oude schilderijen of prenten zien we alledaagse voorwerpen zoals kommen en borden, of zelfs wapens, met sierlijk herhalende motieven bekleed. Ook architecturale elementen zoals houtsnijwerk en steen werden voorzien van prachtige decoraties met een herhalend patroon.

De grenzen van een volledige herhaling noemen we een rapport. Binnen een rapport kunnen motieven zich via diverse 'sprongen' herhalen, bijvoorbeeld via halfdrop, kwartdrop, volle spiegel, halve spiegel, enz. Een beetje te vergelijken met hoe bakstenen zich herhalen in een muur.

Onze ontwerpen houden steeds rekening met de techniek waarin het eindproduct vervaardigd zal worden. Drukken, weven, embossen (=reliëfdruk),... het heeft allemaal zijn eigen technische vereisten qua aantal kleuren, bindingen of afmetingen.

In die zin ben je een stukje van een schakel. Van zij die de grondstoffen produceren (het garen, de pigmenten, de gronddoeken, ...) tot zij die het finale product op de eindbestemming installeren of verwerken.

Als textielontwerper combineer je esthetiek en techniek vlekkeloos met elkaar, zonder in te boeten aan creativiteit. En aangezien we vaak in opdracht werken is het belangrijk dat je kan werken in verschillende stijlen. Van historisch over avant-garde voorbij minimalisme. Dus een goede kennis van kunstgeschiedenis is mooi meegenomen want dat zorgt voor een goede basis om hedendaagse ontwerpen te maken. Evenzeer belangrijk is kunnen luisteren naar je klant en hun wensen kunnen interpreteren en omzetten in een produceerbaar product.

De textielindustrie in onze contreien kreeg een flinke deuk. Technische opleidingen verdwenen en meer en meer grafisch vormgevers worden ingezet om het beroep van textielontwerper in te vullen. Zij kennen immers als geen ander de cad software van vandaag.

Klassiek geschoolde textielontwerpers worden schaars en hun kennis dreigt verloren te gaan. Daar ben ik één van. Hierbij een warme oproep naar jonge mensen die interesse hebben in een babbel of die het vak willen leren. Neem gerust contact op!

De studietafel van een textielontwerper | © Atelier Billiet