Letterkapper-steenbewerker

Het Letterkappen is een ambacht waarbij op zuiver ambachtelijke wijze, manueel, met hamer en beitel, letters in steen worden gekapt.

Het ambacht omvat verschillende stappen en vaardigheden. Onder andere: 

  • Het tekenen, ontwerpen, de kalligrafie van letters en symbolen: het in vorm zetten van de letters en teksten gebeurt zowel met de klassieke kalligrafie-pen, als met digitale tekenprogramma’s, zoals Photoshop of Illustrator.
  • Het omzetten van de lettertekeningen naar de steen: de letters en teksten worden op ware grootte afgedrukt en overgetekend op de steen.
  • De kennis van verschillende steensoorten: niet alle steensoorten zijn even geschikt om er letters in te kappen. Zeer goed kapbaar is Blauwe Hardsteen (sedimentaire kalksteen), Witsteen (kalk-zand) , Marmer (metamorfe kalksteen), en Leisteen.  Vulkanisch gesteente zoals Graniet en Basalt worden niet gebruikt om met de hand te bewerken, wegens veel te hard.
  • Het bewerken en voorbereiden van de verschillende steensoorten: vooraleer er letters gekapt worden, ondergaat de oppervlakte van de steen een specifieke bewerking (bv slijpen, zoeten, polijsten, enz.)
  • Het kappen van de letters in atelier, of in situ: dat gebeurt met verschillende soorten lichte en zwaardere kloppers en fijne letterbeitels.
  • Het inschilderen en vergulden van letters in steen: het vergulden gebeurt in verschillende stappen: eerst wordt een licht gekleurde basislijmlaag aangebracht (bv. een rode of gele basis). Na voldoende droogtijd, wordt die lijmlaag geactiveerd  (activator) en kan er bladgoud op aangebracht worden. Voor buitengebruik is dat meestal bladgoud van kwaliteit 24K.
  • Het plaatsen van letterstenen, tekstplaten, monumenten: de installatie van de stenen vergt een zekere kennis van het aanleggen van funderingen
  • het onderhoud en de restauratie of renovatie van historische monumenten met teksten

Zelf ben ik letterkapper geworden vanuit een interesse in beeldhouwen (waarvoor ik verschillende opleidingen volgde) en een grote interesse voor het geschreven woord. De combinatie van die twee leidde als vanzelf naar mijn huidig ambacht als  voltijds professioneel letterkapper en steenbewerker.

Vanuit eigen ervaring weet ik dat er veel vraag is naar creatie en/of restauratie door een ambachtelijk letterkapper: zowel vanuit het publiek (persoonlijke graftekens, tekstplaten naamplaten,...) als vanwege overheden (restauratie van monumenten,...). Deze vragen komen uit alle delen van het land: Vlaanderen, Brussel en zelfs Wallonië.

Toch zijn er in Vlaanderen nogal wat hobby-letterkappers, maar slechts zeer weinig professionele letterkappers met de nodige deskundigheid en ervaring (ik schat minder dan tien).

*Filip Martin ontving als letterkapper het label "Erkend Ambacht" (FOD Economie) en "HIB-Handmade in Belgium" (UNIZO)

Letterkapper Filip Martin aan het werk in atelier | © Filip Martin