Sint-Gummarusprocessie Lier

In Lier wordt de stadspatroon Sint-Gummarus ieder jaar gevierd op de eerste zondag na 10 oktober, zijn feestdag.


De dag start met een bedevaartmis. Bedevaarders en Lierenaars komen tijdens het noveen naar de kerk voor het ritueel van de Sint-Gummarusbandoplegging. Tijdens dit ritueel legt de priester de gordel van Sint-Gummarus op de schouders van de pelgrim. Het verwijst naar het verhaal waar Sint-Gummarus een omgehakte boom weer tot bloei bracht door zijn gordel om de stam te wikkelen. Zo hopen ze behoed te worden voor breuken.


Na de mis gaat de Sint-Gummarusprocessie door de Lierse binnenstad. In de processie stappen verscheidene (Lierse) groepen op: jeugdbewegingen, verenigingen, gildes en genootschappen. Elk in hun eigen uniform en met vlaggen, vaandels en processietoortsen. Muziekkorpsen begeleiden de processie. Dan volgen andere Gummarusparochies: Emblem, Enkhuisen (NL), Steenbergen (NL), Wagenberg (NL) en beelden van de voormalige parochies in Mechelen en Antwerpen.


Deze groepen vormen als het ware de voorhoede en omkadering van de kern van de processie: het 17de -eeuwse zilveren reliekschrijn van Sint-Gummarus, de ‘Sint-Gummaruskas’. 16 mannen van het Genootschap van de Kasdragers van Sint-Gummarus dragen het schrijn van meer dan 800 kilo door de straten van Lier.


Dan volgt een groep rond Mariaverering met historische Mariabeelden en vaandels. De processie wordt afgesloten met het Heilig Sacrament. Leden van de Broederschap van Sint-Gummarus flankeren de processie met processielantaars. Achter de processie volgen het stadsbestuur en Gezellen van 't Groot Volk met één of meerdere Lierse historische reuzen.


Bij regenweer gaat de processie in een beperkte vorm door in de Sint-Gummaruskerk: het reliekschrijn wordt dan onder begeleiding van de vaandels van de verenigingen driemaal rondgedragen doorheen de zijbeuken en de kooromgang van de kerk. Om de 25 jaar vindt er een jubeljaar plaats met onder meer de erkenning van de relieken van Sint-Gummarus door de bisschop (of zijn afgevaardigde) en een jubelprocessie. Op twee andere zondagen heeft er dan een historische Ommeganck plaats.


Tijdens de Sint-Gummarusprocessie eren Lierenaars hun stadspatroon. De meegedragen historische processievaandels en beelden vertellen het verhaal van de wonderen van de heilige Gummarus, de deelnemers aan de processie stappen devoot mee. Zonder de evocatie van taferelen uit het leven van Sint-Gummarus of uit de Bijbel, sluit de processie sterk aan bij de oorspronkelijke opvatting van een processie als uiting van volksdevotie.


De processie kent een groot draagvlak en draagt bij tot de sociale cohesie in de stad: jeugdbewegingen, verenigingen, gildes en genootschappen maken er een erezaak van ‘mee op te stappen voor de kas’. Het is dé Lierse hoogdag, die gedurende het hele jaar voorbereid wordt. Begin september is de ‘processie van het eerste licht’: een voettocht naar de Sint-Gummaruskapel in Emblem: een verre aankondiging dat het feest van Sint-Gummarus eraan komt.


De Sint-Gummarusprocessie is waarschijnlijk de oudste processie van Lier. De oudste geschreven bronnen spreken al over deze processie in de veertiende eeuw, maar het is plausibel dat ze een oudere traditie kent. De huidige traditie van de Sint-Gummarusprocessie is opnieuw opgestart in 1977.