Themadossier Diversiteit
PROJECTEN ROND IMMATERIEEL ERFGOED EN ETNISCH-CULTURELE DIVERSITEIT IN DE KIJKER
Doorheen de jaren raakte het intercultureel werken rond immaterieel erfgoed stilaan ingeburgerd in onze samenleving. Vooralsnog vooral projectmatig, al maken meer en meer erfgoed- en andere organisaties diversiteit een speerpunt van hun werking, of op z’n minst iets dat in de structurele werking meer aandacht krijgt dan vroeger.
Inspiratie opdoen? Snuisteren doorheen verzamelde geboorte- en rouwrituelen? Benieuwd hoe anderen te werk gingen om etnisch-culturele diversiteit in beeld te brengen? Dat kan je hieronder.
Over geboorte en dood
HALLO BABY | Hallo Baby was een immaterieel-erfgoedproject rond geboorterituelen, opgestart door Gezinsbond, LECA (Histories) en FMDO, in samenwerking met verschillende partners. Het participatieve project mondde uit in twee tentoonstellingen.
Benieuwd naar de rituelen? De brochures met informatie over geboorterituelen zijn raadpleegbaar in het Nederlands, Frans en Engels.
TIJD VOOR AFSCHEID | Bij elk begin hoort ook een einde. Erfgoedcel Brugge, FMDO, Dienst Diversiteit Stad Brugge, Vormingplus regio Brugge en huisvandeMens Brugge gingen aan de slag rond het levenseinde en bijhorende rituelen vanuit verschillende levensbeschouwingen en lieten Bruggelingen aan het woord. Een fototentoonstelling vergezelt de brochure.
De verhalen over de verschillende rituelen zijn hier te lezen.
Aan de slag!
GOED GEËRFD ERFGOED | Goed Geërfd Erfgoed was een cultureel-erfgoedproject, waarin ook immaterieel erfgoed een plaats vond. Het werd opgestart door twee federaties, het Internationaal Comité (IC) en Actieve Interculturele Federatie + (AIF+), in samenwerking met verschillende partners. Beide federaties ondersteunen zelforganisaties van etnisch-culturele minderheden.
Het doel van het project was het in beeld brengen van de culturele en erfgoedbagage van de verenigingen, het initiëren van een bewustmakingsproces rond cultureel erfgoed bij zelforganisaties, het uitbouwen van een netwerk waarin zelforganisaties en erfgoedactoren elkaar vinden en het opzetten van samenwerkingen.
Een blijvend resultaat van het project is een uitvoerig draaiboek, dat vind je op de website van Erfgoedplus alsook hier in pdf. Daarnaast werd de erfgoedcollectie die te vinden is op Erfgoedplus diverser. Het materieel en immaterieel erfgoed van etnisch-culturele minderheden vond zijn plaats op de website. Enkele voorbeelden zijn bijvoorbeeld het gebruik van de Oosterse fondue, het Yam-festival en het gebruik van het gezelschapspel ‘Owari’.
GEDEELD VERLEDEN, GEDEELDE TOEKOMST | Naar aanleiding van 50 jaar migratie in 2014 koos Erfgoeddag voor het thema 'Grenzeloos'. Daartoe maakten FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed en tapis plein (Werkplaats immaterieel erfgoed) deze inspiratiegids, voor wie een samenwerking en project wilde opzetten rond migratie, etnisch-culturele diversiteit en cultureel erfgoed.
Naast het verzamelen van levensverhalen en migratieverhalen en hieraan gelinkte objecten, bood de publicatie ook handvaten voor het werken rond immaterieel erfgoed en migratie. Voorbeelden die aan bod komen zijn de expo’s: ‘Voyageurs doorheen de tijd’ met aandacht voor de leefcultuur en ambachten van deze woonwagenbewoners, ‘Spelmozaïek’ & ‘Reis rond de wereld in 80 spellen’ die de cultuur van de gezelschapsspelen in de verf zet, alsook de activiteiten, publicatie en expo rond ‘brood’.
Ook nu biedt de brochure Gedeeld verleden, gedeelde toekomst nog inspiratie voor wie rond deze thema’s aan de slag wil en voor wie laagdrempelig wil (laten) kennismaken met wat erfgoed allemaal kan zijn. Wat dacht je bijvoorbeeld van een workshop ‘Erfgoed, wat zit er in voor jouw organisatie?’.
Bij de brochure hoort ook een fotowaaier, waarin een diverse groep mensen aan de hand van objecten over hun levensverhalen, herinneringen én immaterieel erfgoed vertellen: de waarde van het geven van zelfgemaakte cadeaus bij een geboorte (Wendy), de evolutie van het geven van zelfgemaakte zilveren juwelen naar het geven van gouden juwelen bij een huwelijk (Latifa), het maken van de bloemrijke boorden van een Turkse hoofddoek met de Oya-techiek (Nacera), foto-albums maken ter ere van een pas geborene (Nadia) en het spelen van het Indonesische Tjongklak (Winny).
