NAVIGO Visserijmuseum feestelijk heropend met centrale rol voor immaterieel erfgoed

9 september 2024

Afgelopen weekend heropende het volledig vernieuwde NAVIGO Visserijmuseum in Oostduinkerke na een grondige renovatie van twee jaar. Dé grote blikvanger is het skelet van potvis Valentijn maar het team zette ook volop in op het immaterieel erfgoed van het vissersleven. Onze collega Sofie De Ruysser was bij de feestelijke heropening en schreef dit verslag.

De heropening van het NAVIGO Visserijmuseum bleef niet beperkt bij het doorknippen van een lintje. Iedereen kon die dag deelnemen aan een waar volksfeest. Vanaf de Sint-Niklaaskerk vertrok een feestelijke stoet richting museumgebouw. De optocht stond in teken van de visserij met onder andere reuzen, een praalwagen van een vissersboot, figuranten met traditionele netten en ook de geliefde garnaalvissers te paard. Heel wat kijklustigen en passanten werden zo op sleeptouw genomen richting het binnenplein aan het museum.

Mariette Crevette

Bij aankomst werd het officiële gedeelte opgeluisterd met de inbreng van verschillende lokale verenigingen. De fanfare, volksdanskringen, Mieke Garnaal en haar eredames kregen allemaal een plek in de ceremonie. En ook Mariette Crevette en haar familie betraden het podium. Mariette gaf haar allerlaatste optreden prijs en deed het publiek meezingen met ‘Versche gernoars en eh tomatje’. 

Dan was het tijd om het lintje te knippen in aanwezigheid van Jommeke. In augustus verscheen immers een stripalbum waarin het NAVIGO en potvis Valentijn een rol in spelen. Iedereen stond intussen te trappelen om het vernieuwde museum te verkennen. In de eerste zaal kreeg Valentijn een ereplaats. Hij gaat vergezeld van een videomontage die de wetenschappers aan het werk tonen in hun onderzoek en voorbereidingen. Zonder hun kennis en kunde was Valentijn nu geen topstuk. 

Garnaalvissers te paard en ander immaterieel erfgoed

Daarna komt de focus te liggen op het vissersleven in zijn vele dimensies. Natuurlijk krijgen de door UNESCO erkende garnaalvissers te paard een mooie plek. Je krijgt eveneens een blik op de camaraderie aan boord en praktijken om ongeluk af te weren. Maar ook de ontwikkelingen in navigatie, veiligheid of kleding van vroeger tot en met vandaag zijn te ontdekken met objecten, afbeeldingen en getuigenissen. En natuurlijk komen ook verschillende vistechnieken aan bod: welke vissen en schaaldieren je waar kan vinden en met welke netten je ze best vangt. En wat gebeurt er als de vissers van de zee terugkomen? Hoe herstelt men bijvoorbeeld de netten? Hoe ging het eraan toe in de vismijn vroeger en hoe gaat dat vandaag? Hoe wordt vis in de markt gezet voor consumenten? 

Het NAVIGO Visserijmuseum heeft bij de nieuwe inrichting mooi de tijd toegevoegd. Een aantal poëtische videomontages zorgt er bijvoorbeeld voor dat objecten tot leven komen. En een animatie toont vistechnieken op het strand tijdens eb en vloed. Het gaat in het Visserijmuseum niet alleen over de traditionele visserij van vroeger, maar ook over de aanpassingen die zorgen voor de visserij van vandaag. Internationale wetgeving, arbeidsregelingen, klimaatopwarming, maar ook nieuwe technieken zorgen voor kansen en uitdagingen in de alledaagse praktijk. Zo biedt het Visserijmuseum een interessante inkijk op de expertises van vissers en de vele andere mensen rondom de visserij. En met die idee sluit het museum in zijn educatieve ruimte af met installaties die kinderen op speelse wijze laten kennis maken met het ophalen van netten, navigatie-instrumenten, verpakken van vis en de visveiling. 

Een mooie doorstart van het museum dus. Ik ben alvast erg benieuwd hoe de enthousiaste medewerkers in de toekomst verder hun werking uit willen bouwen in relatie met vissers en andere betrokkenen. 

Wil je het museum zelf bezoeken? De rest van de maand september is het museum gratis en tijdens het weekend krijgen bezoekers een blik achter de schermen. ​​Eind september volgt de kers op de taart met de tentoonstelling ‘PEERDEVISSCHERS. Portretten van de Oostduinkerkse paardenvissers’ van Stephan Vanfleteren.

 

Garnaalvissers te paard bij feestelijke heropening van NAVIGO Visserijmuseum | © Sofie De Ruysser