Het ambacht van goudsmid en juweelontwerp
Heb je ooit al stilgestaan bij het productieproces van een handgesmede zilveren ring? Weinig mensen weten hoe zo’n ring wordt gemaakt. Hier lichten we een tipje van de sluier.
Voorbereiding
Elke creatie begint met voorontwerpen en brainstormsessies, waarin ideeën (intussen binnen ons groeiende team) worden besproken en geperfectioneerd. Dit proces omvat niet alleen het vastleggen van het uiterlijk van het juweel, maar ook de technische aspecten die het ontwerp mogelijk maken.
Zo is bijvoorbeeld de materiaalkeuze essentieel. Elk materiaal heeft zijn eigen unieke eigenschappen, die bepalen hoe het zich laat bewerken en wat de uiteindelijke uitstraling zal zijn. Een ontwerp dat fijn en delicaat is, bijvoorbeeld, kan beter niet in zilver worden uitgevoerd, omdat zilver een zachter metaal is. In plaats daarvan kan goud (een harder metaal) een betere keuze zijn, omdat het sterker is en de gedetailleerde afwerking beter ondersteunt zonder te vervormen.
We nemen je mee in ons atelier en leggen stap voor stap de productie van een ring uit.
Stap 1: zilver smelten
De eerste stap van het productieproces bestaat uit het smelten van stukjes zilver. Dat hebben we nodig voor de creatie van de ring. De verhitting gebeurt met behulp van een gasbrander. Het duurt een tijdje voordat het zilver smelt, omdat dit metaal een smeltpunt van ongeveer 960 °C heeft.
We maken deze ring in 925 sterling zilver.
Stap 2: walsen
Eens het zilver is afgekoeld, halen we het stukje zilver door een reeks van walsen. Dit proces maakt het metaal steeds dunner en dunner. Tot we tot de gewenste dikte van het materiaal komen. Uiteindelijk krijgen we een lange, smalle zilveren strook. Deze strook zal nadien de ring vormen.
Links: zilver smelten. Rechts: walsen. ©Wim Meeussen
Stap 3: vormgeving ring
In de derde stap krijgt de ring zijn definitieve vorm, een proces dat opnieuw met de hand wordt uitgevoerd. Het zilver wordt verhit zodat de uiteinden aan elkaar kunnen worden versmolten, waardoor het geheel ontstaat.
Daarna wordt de ring bewerkt met een hamer, een frees of andere gereedschappen om structuur en textuur aan te brengen. In deze fase is ervaring van groot belang, omdat de ring bijvoorbeeld niet te dun mag worden geslagen, zodat de benodigde sterkte van het materiaal behouden blijft.
Stap 4: extra’s toevoegen
Vervolgens voegen we details toe die de ring haar unieke karakter geven, zoals een edelsteen of een met de hand gegraveerde inscriptie. Dit vergt de nodige voorbereidingen, zoals het creëren van een passende zetting, waarin de edelsteen perfect moet passen.
Ook hier is vakkennis van groot belang. Bij een zilveren ring met een edelsteen kiezen we bijvoorbeeld vaak voor een zetting van 18 karaat goud. Goud is namelijk een harder materiaal, waardoor de edelsteen steviger vastzit. Daarnaast biedt het combineren van zilver en goud een mooi visueel effect.
Links: Ring vormgeven. Rechts: Mal maken. ©Wim Meeussen
Stap 5: Afwerking
De laatste stap bestaat uit een afwerkingsfase. We zorgen ervoor dat de afgewerkte ring aan onze hoge kwaliteitseisen voldoet. Deze fase bestaat bijvoorbeeld uit het polijsten en poetsen van de ring.
Het polijsten van een ring is het proces waarbij het oppervlak van de ring wordt afgewerkt om een glanzende afwerking te verkrijgen. Dit gebeurt door de ring met fijne schuurmaterialen te behandelen. Waardoor het oppervlak een glans krijgt.
De keuze over welke delen van de ring gepolijst worden, is een artistieke beslissing van de goudsmid en speelt een belangrijke rol in het ontwerp van de ring. Bij ons kiezen we er voor om de ring subtiel te polijsten en bepaalde delen bewust ruwer te laten. Dit sluit aan bij onze huisstijl en geeft de ring een unieke, persoonlijke uitstraling.
Ten slotte wordt de ring nog gepoetst, bijvoorbeeld met behulp van een stoommachine. Dit zorgt ervoor dat al het resterende vuil, zoals polijstvet en andere onzuiverheden, wordt weggestoomd. Het resultaat? Oordeel zelf maar ;)
Kennis en vaardigheden
Een goudsmid moet beschikken over veel verschillende vaardigheden. Enkele voorbeelden:
- Een goede materiaalkennis, zodat men de eigenschappen van edelmetalen zoals goud en zilver goed kan begrijpen en toepassen. Het is essentieel om te weten hoe deze materialen reageren op verhitting, bewerking en vervorming. Dit stelt de goudsmid in staat om de juiste technieken te kiezen voor elk type metaal.
- Daarnaast is ontwerpen een cruciaal aspect van het vak. Een goudsmid moet in staat zijn om creatieve en technisch haalbare ontwerpen te maken.
- Ook kennis van de eigenschappen van verschillende edelstenen is belangrijk. Je hebt inzicht nodig in de hardheid, breuksterkte en kleur van de edelstenen.
Materiaal
In ons atelier hebben we een breed scala aan fijn gereedschap. Alles is aanwezig aan onze werkbanken. Denk aan kleine zagen, vijlen en hamers om metaal precies te vormen. Tangen worden gebruikt om onderdelen te buigen of vast te houden, terwijl een brander nodig is om metaaldelen aan elkaar te smelten.
Goudsmederij Wim Meeussen
Goudsmederij Wim Meeussen, werd opgericht in 1987 door Wim Meeussen in het hart van Antwerpen. De goudsmederij is uitgegroeid tot een familiezaak waar vakmanschap en creativiteit centraal staan. Samen met zijn vrouw Linda en hun dochter Linn, die recent het team heeft versterkt, creëert Wim handgemaakte juwelen met een kenmerkende organische stijl. Wim heeft een opleiding tot goudsmid gevolgd en beoefent het vak al bijna 40 jaar. Door de jaren heen heeft hij, al doende, een enorme hoeveelheid kennis en ervaring opgebouwd.
Alle juwelen worden eigenhandig vervaardigd in het atelier boven de winkel, wat de creaties een unieke, ambachtelijke toets geeft. Als goudsmid bewerken we edelmetalen zoals goud en zilver. Door deze te smelten, hameren, zagen, solderen en polijsten ontstaan handgemaakte sieraden, vaak op maat gemaakt.
We zijn inmiddels een vaste waarde geworden, met een bijzondere focus op trouwringen. Al talloze koppels hebben we gelukkig mogen maken met een set ringen die hun liefde weerspiegelt. Daarnaast maken we ook juwelen voor andere bijzondere gelegenheden zoals verlovingen, jubileums, verjaardagen, … of gewoon een cadeautje voor jezelf ;)
©Wim Meeussen
