De kracht van samenwerken voor immaterieel cultureel erfgoed

Leren gebeurt niet enkel tijdens afgelijnde vormingssessies waarbij een expert kennis en vaardigheden overdraagt aan een groep geïnteresseerden. Van september 2018 tot januari 2019 voerde Werkplaats immaterieel erfgoed in samenwerking met Viktor Swillens, student pedagogische wetenschappen aan de KU Leuven, een onderzoek naar samen leren. Hieruit werd duidelijk dat er in het immaterieel-erfgoedveld verschillende inspirerende vormen van leren bestaan. Eén daarvan is het collectief leren waarbij men dingen opsteekt van elkaar door uit te wisselen rond gedeelde uitdagingen.

In het onderzoek wordt de leertheoreticus Etienne Wenger ingezet om enkele van die inspirerende voorbeelden onder de loep te nemen. Opvallend is dat heel wat mensen en groepen, die betrokken zijn bij diverse praktijken zoals bloemencorso’s, het stoelenmatten of volkdansgroepen, worstelen met dezelfde uitdagingen. Even opvallend is het feit dat er bij al die individuen en groepen doorgaans al heel wat kennis en ervaring bestaat rond die gedeelde thema’s. 

Etienne Wenger stelt dan ook dat het erg zinvol is om die mensen samen te brengen in een ‘lerend netwerk’. In zo’n netwerk kan men de kennis en de ervaring die aanwezig is rond bijvoorbeeld educatie, vrijwilligersmanagement of documentatie uitwisselen met elkaar. Op die manier moet niet iedere keer het warm water worden uitgevonden, bovendien kunnen zo ook nieuwe ideeën én partnerschappen ontstaan.