Korenpikken in Lille

Op een aantal plaatsen, zoals in Lille, zet men zich in om bijna uitgestorven landbouwambachten door te geven en onder de aandacht te houden.  Het korenpikken en het binden van het koren bijvoorbeeld, gebeurde ooit met de hand, maar vandaag gebruiken boeren grote landbouwmachines om deze gewassen van het land te halen.

In de zomermaanden is het koren aan de beurt, dat wordt gepikt, gebonden, gedroogd en gedorst. Koren wordt verwerkt tot graan en stro.

Het oogsten van het koren, wordt ‘korenpikken’ genoemd. Het wordt door de pikker afgedaan met een pik en een pikhaak. Een pik is een klein zeisje en een pikhaak is een houten lat met een haak aan. Die dient om het koren dat je er afsnijdt bij elkaar te houden. Door het handmatig pikken van het stro blijft de stengel intact.  Het is de binder die het gepikte koren in een bussel of een schoof, een bundel afgesneden koren, bij mekaar bindt. Het koren wordt in een soort tipi-vorm in mekaar gezet om te drogen.

Om deze boerenstielen niet verloren te laten gaan, organiseerden de afdelingen Lille, Vorselaar en Wechelderzande van de Landelijke Gilde tot voor kort samen het ‘Kampioenschap van de Kempen’. De wedstrijd werd gehouden op drie velden, één uit elke deelnemende gemeente. Elk duo, bestaande uit een pikker en een binder, mocht slechts één keer deelnemen per wedstrijd.

Er golden volgende duidelijke spelregels, die ervoor garant stonden dat het ambacht naar de regels van de kunst wordt uitgevoerd:

De pikker van het eerste duo startte en maakte vijf schoven. Daarna mocht ook de binder aan de slag gaan met het vastbinden van de schoven die door zijn teamgenoot werden klaargelegd. Het volgende duo mocht pas beginnen als het vorige team tien schoven had gemaakt.

Een jury bepaalde welk duo de kampioenstitel kreeg aan de hand van verschillende criteria:

• De stoppels van het afgesneden koren moesten voldoende kort zijn.
• Het koren moest strak gebonden zijn.
• De handelingen moeten uit zuivere bewegingen bestaan.
• Elke actie moet correct uitgevoerd worden.
• De omkadering, zoals de kledij en attributen, moet zo authentiek mogelijk zijn.

Per criterium kon men 10 punten verdienen.

Het wedstrijdelement is ondertussen verdwenen en de folkloristische activiteit beperkt zich tot demonstraties door enkele ervaren korenpikkers. De organisatie is nu in handen van de afdeling Lille van de Landelijke Gilde. Maar jong en oud is, zoals vanouds, welkom om te komen kijken en proberen tijdens het jaarlijkse Korenpikken-evenement! Elke tweede of derde zondag van juli wordt het korenveld naast hun lokaal, Jeugdhaard, het schouwtoneel voor demonstraties van deze oude boerenstiel.

*Deze inzending kadert binnen het project ‘Arbeid Adelt!’ van Kempens Karakter.