Volksdans en volksdansmuziek uit Vlaanderen

Dansen en musiceren zijn van alle tijden en streken. Zo ontstaan er in bepaalde streken en bij bepaalde groepen een eigen verzameling van traditionele dansen, met begeleidende muziek en eventueel zang. Deze volksdansen worden opgevoerd bij bepaalde gelegenheden. Zo heb je dansen uit de Kempen, vissersdansen, bruiloftsdansen, oogstdansen, de zonnewende, joeldansen (Nieuwjaar), kermisdansen, enz.

Waarschijnlijk vinden volksdansen hun oorsprong bij krijgsdansen. Deze dansen werden dan later doorgegeven via gilden, of zelfs schuttersverenigingen. Zo bleven de dansen bestaan over de generaties heen. Geleidelijk aan werden de dansen ook genoteerd en vastgelegd. Het is vanzelfsprekend dat de dansen die het best werden genoteerd, en die ook in ere werden gehouden door de jaren heen, de dansen zijn die nu nog bestaan en uitgevoerd worden.

Naast de traditioneel overgeleverde dansen worden er ook regelmatig nieuwe dansen gemaakt in de Vlaamse volksdanstraditie, op nieuwe volksdansmuziek of op bestaande melodieën. De oudst bekende dans uit Vlaanderen is vermoedelijk de trawantel. Dit is nu een stokkendans maar stamt waarschijnlijk af van een zwaarddans. Deze dans wordt nu nog gedanst door de Sint-Sebastiaansgilde uit Westerlo en door sommige andere volksdansgroepen. Recentere dansen zijn bijvoorbeeld de Horlepiep. Dit is een zeemansdans die waarschijnlijk uit Schotland afkomstig is en die nu nog gedanst wordt, onder andere bij volksdansgroep Canteclaer. Verder hebben veel streken een eigen dans, zoals bijvoorbeeld de Kadril uit Maldegem, de Kadril uit Schaffen, Kadril uit Putte, enz. Voorbeelden van nieuw gemaakte dansen zijn bijvoorbeeld Zotte Kermis, de Kermisdans van Rupelmonde of een eigen creatie van Canteclaer: Scottisch van Zwevegem op muziek van Urban Tred.

Canteclaer is een volksdansgroep die traditionele Vlaamse volksdansen danst en optreedt op allerlei feesten en folkloristische evenementen, zoals de meiboomplanting, de zonnewende en oogstfeesten in binnen- en buitenland. In principe kan een enkele accordeon de volksdansen begeleiden, maar Canteclaer heeft een eigen volksdansorkest, dat de dansers begeleidt en ook afzonderlijk feesten en vieringen verzorgt.

Canteclaer | © Canteclaer in actie