Themadossier Toerisme
Immaterieel erfgoed en toerisme
De relatie tussen immaterieel erfgoed en toerisme wordt druk bediscussieerd binnen zowel de erfgoedsector als die van het toerisme. De dans tussen beide is altijd een evenwichtsoefening tussen elkaar versterken en instrumentaliseren. Wanneer we toerisme holistisch benaderen, als onderdeel van een levendig ecosysteem, dan denken we aan 'levendige' of 'levensvatbare' plaatsen en gemeenschappen. Kunnen we de ‘gepassioneerde gemeenschappen’ uit het discours rond duurzaam toerisme linken aan het concept van de erfgoedgemeenschappen’? Het is immers altijd van het grootste belang dat de immaterieel-erfgoedgemeenschappen zelf baat hebben bij de acties met betrekking tot hun immaterieel erfgoed. Dit stemt overeen met de agenda van de beweging voor duurzaam toerisme, waarin ook wordt gepleit voor een grotere betrokkenheid van gemeenschappen.
Hoe ontwerpen we dan een optimale én duurzame bezoekerservaring? Een die beklijft en die tegelijk het immateriële erfgoed respecteert? Hoe vermijd je overcrowding van sites en vooral commodificatie van erfgoed, wanneer dat erfgoed op haar verkoopwaarde geschat wordt, in plaats van op haar intrinsieke waarde? En vergeet niet: toerisme kan net ook immaterieel erfgoed in leven houden. De discussie is niet nieuw. Bovendien hebben recente wereldwijde ontwikkelingen in het duurzaamheidsbeleid, in de perceptie van het toerisme en de COVID-19-crisis van 2020 en 2021 de groeiende belangstelling voor duurzaam toerisme aangewakkerd.
In dit themadossier bundelen we inzichten, onderzoek en initiatieven die de relatie tussen immaterieel erfgoed en duurzaam toerisme verdiepen.
Basisprincipes duurzaam toerisme
- Strategie Reizen naar Morgen van Toerisme Vlaanderen (2020)
- De visie van de UNWTO (World Tourism Organisation) op de relatie tussen cultureel erfgoed en toerisme
Impact van de coronacrisis op immaterieel erfgoedtoerisme
Webinar immaterieel erfgoedtoerisme in en na corona - 19 juni 2020 en enkele inspirerende praktijkvoorbeelden
Lopend onderzoek
Thomas More Hogeschool, 2020-2023: Ontastbaar erfgoed
Verdiepende publicaties
- Stappenplan Immaterieel erfgoed en Toerisme door Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (2020)
- Volkskunde Publicatie 2021: Immaterieel erfgoed als toeristische bestemming | immaterieelerfgoed.be
- Albert van der Zeijden, Cultural Tourism and Intangible Heritage: A Critical Appraisal and Policy Guidelines 10 Cultural Tourism and Intangible Heritage: A Critical Appraisal and Policy Guidelines (2015)
Inspirerende praktijkvoorbeelden uit onze verzameling immaterieel erfgoed
Strandbloemen verkopen op het strand | immaterieelerfgoed.be
