Batucada bateria | Famba brengt haar boodschap met percussie

Percussiegroepen, zoals de Braziliaanse batucada baterias, gaan overal in de wereld de straat op om mensen aan het dansen te zetten. Zij brengen sfeer en ambiance tijdens een manifestatie, optocht, feest of evenement.

De batucada is een Braziliaanse percussiestijl die nauw aansluit bij de samba. Deze swingende muziekstijl bouwt voort op de Afrikaanse muziek die de slaven uit West-Afrika en Angola meebrachten naar Bahia en Rio de Janeiro. De ritmes kenmerken zich door een repetitieve stijl en een snel tempo.

Bateria verwijst naar de groep muzikanten. Een basisbezetting volstaat om op te treden, maar hoe groter de groep, hoe indrukwekkender het optreden, dat spreekt vanzelf. Sommige batucada groepen tellen honderden deelnemers. Iedereen met gevoel voor ritme kan aansluiten bij een batucadagroep. In die zin kan je de vergelijking maken met een murga, een straatfanfare verbonden aan een straat, buurt of omgeving waar iedereen die zin heeft om muziek te maken, welkom is.

Famba is een kleurrijke percussiegroep opgericht door een groep vriendinnen. Toen we op de betoging ‘Geen oorlog om olie’ kennismaakten met de kracht van percussie om ambiance te brengen en aandacht te vragen voor een boodschap, dachten we: ‘Dat willen wij ook!’, maar dan vertrekkende vanuit onze lesbische-feministische invalshoek.

Al achttien jaar schrijven wij ons in in de traditie van batucada-percussiegroepen en brengen wij, op onze eigen manier, aanstekelijke Afro-Latijns-Amerikaanse ritmes. Een mix van traditionals en eigen nummers, waarbij we gebruik maken van traditionele Braziliaanse percussie-instrumenten. De hoge en de lage surdo vormen de baslijn. De caixa of snare snaartrommel houdt tijdens een nummer hetzelfde ritme aan. De repenique, die een harde klank heeft,  staat in voor de meer ingewikkelde partijen en is weggelegd voor gevorderde muzikanten. Kleine percussie-instrumenten zoals een shaker of tamboerijn geven extra kleur aan het geheel.

Voor het aanleren van de ritmes laten we ons begeleiden door muzikale coaches, dat zijn leden uit de groep die muzikaal beslagen zijn. Een ander groepslid, die vroeger een dansschool had, werkt de choreografieën uit. Want net als bij samba is batucada meer dan muziek alleen: het is een mix van muziek, dans en kleurrijke kostuums. Vergeet wel het beeld van de wervelende sambagroepen die tijdens carnaval in exotische kostuums rond de rijk versierde praalwagen door de straten van Rio dansen. Batuca baterias zijn eerder sober. We hebben ook oog voor choreografie en kledij, omdat dit bijdraagt aan de sfeer, maar ambiance komt boven show. We nemen deel aan manifestaties en protestmarsen uit solidariteit met de aanwezigen en om een statement neer te zetten met muziek.

We treden op in zwarte kledij, geaccentueerd met fuchsia accessoires die ons linken aan de holebi-gemeenschap. Batucada is voor ons een middel om ons zichtbaar te maken. Wij zijn een groep lesbische vrouwen die naar buiten komen met een positief beeld van onze gemeenschap door middel van muziek en ambiance. We treden op op plaatsen die niets te maken hebben met de holebi-cultuur, zoals buurtfeesten en manifestaties, en dat is fantastisch. Het lokt vaak een dialoog uit met de aanwezigen. We willen niet voorbij gaan aan het feit dat het leven van een LGBTQIA+ niet evident is, maar we kiezen voor ambiance en fun.

Als feministische muziekgroep komen we op voor de minderheidsgroepen in de samenleving. Feminisme zien we breder dan de gelijkwaardige positie van de vrouw in de maatschappij. Het gaat om kritisch kijken naar wat er in de maatschappij gebeurt, daarover vragen stellen en waar mogelijk, oplossingen aanreiken. Daarom spelen we op betogingen voor het klimaat, in asielcentra, en eten we vegetarisch op onze weekends.

Elke vrouw die deze visie onderschrijft, gevoel heeft voor ritme en over tijd beschikt om zich te engageren, kan aansluiten. Fiesta Feminista!